Του Μανώλη Χουμα
Σαν «καρέ» ταινίας του παλιού σινεμά προβάλλεται από μακριά, η φιγούρα του μεγαλύτερου αλιευτικού κι εμπορικού λιμανιού της παλιάς Αιγαιακής Θράκης.
Στους δρόμους της θάλασσας, Το Πόρτο Λάγος αποτελούσε κόμβο – σταθμό συγκοινωνιών, τόσο για τα εμπορικά όσο και για τα επιβατικά πλοία.
Ήταν η πύλη, η είσοδος για να πάει κανείς στην πασίγνωστη Ξάνθη, λόγω του καπνού της κι από ‘κει στο μεγάλο αστικό κέντρο της Βόρειας Θράκης, την Φιλιππούπολη (Ξάνθη – Εχίνος – Πασμακλή – Φιλιππούπολη).
Τα μεγάλα καράβια δεν έμπαιναν στον φυσικά προστατευμένο ύφορμο του Λάγους, αλλά αγκυροβολούσαν αρόδο ανοιχτά στον όρμο έξω απ’ τον δίαυλο – μπουγάζι.
Ένα πολύβουο και πολυσύχναστο μέρος με αμιγώς ελληνικό πληθυσμό, έχοντας γραφεία Ναυτιλιακών Εταιρειών, Καπνικών και γενικά Εμπορικών Επιχειρήσεων, Αποθήκες, Τελωνείο, Λιμεναρχείο, Πανδοχεία, Αστυνομία, Τηλεγραφείο και λοιπές δομές οργάνωσης ενός συγκροτημένου εμπορικού κι αλιευτικού λιμανιού.
Η μεγάλη αίγλη και οικονομική άνθιση του Λάγους, οφείλεται στην εξαγωγή του χρυσόφυλλου καπνού της Ξάνθης, αλλά και στον αλιευτικό πλούτο, τόσο των παραλιών της όσο και της Λιμνοθάλασσας της Βιστονίδας.
Η εικόνα του γραφικού κι αξέχαστου Πόρτο Λάγους, ίσως είναι η παλιότερη που ‘χω δει κι εκτιμώ πως η φωτογράφιση έγινε κοντά στο 1900 ή λίγο πριν.
Αποκτήθηκε σε δημοπρασία και μέχρι ν’ ακούσω το σφυρί του δημοπράτη μου βγήκε η πίστη.
Η επιστολική κάρτα είναι αγνώστου εκδότη κι έχει διαστάσεις (μαζί με το σκούρο πλαίσιο) : 14 x 8.9 εκ.
Αύγουστος του 2023 – ΜΣΧ.
