Χanthi2.gr – Του Γιάννη Σιδηρόπουλου
Πριν από 2 χρόνια, με πρωτοβουλία του ΠΑΚΕΘΡΑ αποκαταστάθηκε κοντά στην αρχική της θέση η κεφαλή , μοναδικό απομεινάρι από το περίφημο έργο του γλύπτη Κώστα Νικ. Γεωργακά , που αποτέλεσε το ηρώο της Ξάνθης, το 1940, κοντά στο σημερινό θεατράκι της κεντρικής πλατείας της πόλης αλλά καταστράφηκε από τους Βούλγαρους κατακτητές την επόμενη χρονιά.
Στο παράρτημα της Ξάνθης του ερευνητικού Κέντρου Αθηνά, στο πλαίσιο εργασιών 3Δ ψηφιοποίησης, αποκατάστασης και ανασύνθεσης πολιτιστικού αποθέματος που διασώζεται μερικώς, επιλέχθηκε το συγκεκριμένο ηρώο ως αντικείμενο της πρακτικής εργασίας της μεταπτυχιακής φοιτήτριας Paulina Lukomska που εργάστηκε στη μονάδα ψηφιοποίησης πολιτιστικού αποθέματος «Κλεψύδρα» μέσω της IAESTE. Στόχος ήταν η 3Δ ανασύνθεση του μνημείου από το περιορισμένης έκτασης σχετικό φωτογραφικό υλικό που παρείχε ο συλλέκτης Τάσος Τεφρωνίδης.
Κατά τη διάρκεια των εργασιών και πιο συγκεκριμένα κατά την αναζήτηση επιπρόσθετων πληροφοριών σχετικά με το μνημείο και τον δημιουργό του η ερευνητική ομάδα του «Αθηνά» με επικεφαλής τον Δρ. Ανέστη Κουτσούδη διαπίστωσαν ότι το εντυπωσιακό ηρώο δεν ήταν το μοναδικό έργο του γλύπτη Γεωργακά (και όχι Γεωργαντά όπως επικράτησε λόγω έλλειψης γραπτών στοιχείων για την ταυτότητά του).
Το έργο στη …Μεσσηνία
Εντόπισαν ότι στο Σιδηρόκαστρο της Μεσσηνίας υπάρχει ένα πανομοιότυπο μεταγενέστερο έργο, του ίδιου καλλιτέχνη που είχε δωρηθεί μετά τον θάνατο του στην τοπική κοινότητα, μαζί με άλλα έργα του. Από τις φωτογραφίες που είναι στη διάθεσή τους φαίνεται πως είναι όμοιο και στις διαστάσεις, με τη διαφορά ότι δεν υπάρχει αντίστοιχο μνημειακό βάθρο με ανάγλυφη παράσταση όπως στο αρχικό της Ξάνθης.
Όλα αυτά όμως θα διαπιστωθούν στην επιτόπια μελέτη που προετοιμάζουν οι υπεύθυνοι προκειμένου να καταγράψουν ψηφιακά το γλυπτό και να συλλέξουν περισσότερα στοιχεία για την ταυτότητά του με στόχο την αντικειμενική σύγκριση ανάμεσα στα δύο έργα. Στόχος των ερευνητών είναι η δημιουργία ενός πιστού 3Δ ψηφιακού αντιγράφου το οποίο θα μπορέσει να αποτελέσει τη βάση για τη πιθανή μελλοντική αποκατάσταση του κατεστραμμένου μνημείου της πόλης της Ξάνθης.
Έτσι, παράλληλα με τη σύγχρονη τεχνολογία της ψηφιακής ανασύνθεσης οι ερευνητές εντόπισαν έναν πολύτιμο βοηθό που είναι το «δίδυμο» έργο του γλύπτη και διασώζεται έως και σήμερα στη γενέτειρα του.
Το παλιό ηρώο
Το παλιό Ηρώο της Ξάνθης ήταν πράγματι εντυπωσιακό. Ανατέθηκε στο γλύπτη τον Ιούλιο του 1938 και κόστισε 400.000 δραχμές εκείνη την εποχή.
Αναπαριστούσε ένα στρατιώτη των Βαλκανικών Πολέμων που πέφτει την ώρα της μάχης, ενώ μνημειωδών διαστάσεων ήταν και το βάθρο, που έφερε ανάγλυφη παράσταση. Εγκαινιάστηκε το Μάιο του 1940 και καταστράφηκε ακριβώς ένα χρόνο μετά από τους Βούλγαρους κατακτητές και πετάχτηκε στο λιμάνι του Λάγους. Μια δεκαετία αργότερα, από σκάφος, βρέθηκε η κεφαλή του μνημείου που φυλασσόταν για χρόνια στο υπόγειο του Παλιού Δημαρχείου της Ξάνθης πριν αποκατασταθεί.
Balkan Wars Tomb of Unknown Soldier Statue Head
by Athena RC
on Sketchfab
Φωτογραφίες Μεσσηνίας:Γιάννης Σελιούδης. Φωτογραφίες Αρχείου:Τάσος Τεφρωνίδης
