Με τίτλο Ο «αναγκαίος» κ. Μπένος και το ΔΙΑΖΩΜΑ. Μια οφειλόμενη απάντηση και μερικά νέα ερωτήματα, η συνδικαλιστική παράταξη της ΕΑΚ, στο Υπουργείο Πολιτισμού, με μακροσκελή ανακοίνωσή της εκφράζει σοβαρές αντιρρήσεις για τη δράση που έχει το ΔΙΑΖΩΜΑ σε σχέση με την ανάδειξη διαφόρων αρχαίων θεάτρων. Η ανακοίνωση απεστάλλη στο Xanthi2.gr λίγες μέρες μετά την επίσκεψη του πρώην Υπουργού στην περιοχή.
Εκτός από συζητήσεις, η ανακοίνωση προκάλεσε και κάτι που ο κ. Μπένος δεν είχε συνηθίσει: άρθρα στον τύπο που δεν εκθείαζαν τον ίδιο και το έργο του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ ως… πρότυπο προστασίας των μνημείων! Αυτός ήταν και ο λόγος που στις 19 Μαρτίου ο κ. Μπένος εξέδωσε ανακοίνωση απαντώντας εκ μέρους του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ. Το γεγονός ότι το ΔΙΑΖΩΜΑ ταυτίζεται με τον κ. Μπένο τόσο ώστε αυτός να εκδίδει ανακοινώσεις απαντώντας εκ μέρους του συνόλου των μελών του σωματείου δεν μας αφορά, αφορά ενδεχομένως τα μέλη του. Υπογραμμίζει όμως το πώς το Σωματείο ΔΙΑΖΩΜΑ αξιοποιείται για να σφυρηλατηθεί το προσωπικό προφίλ ενός πολιτικού, όπως είναι ο Στ. Μπένος.
Η ανακοίνωση όχι μόνο επιβεβαίωσε όσα αναλυτικά είχαμε γράψει, αλλά περιείχε και εξόφθαλμες λαθροχειρίες: ο πίνακας επενδύσεων σε μνημεία, με τον οποίο συνόδευσε την επιστολή του, παρουσιάζει ως «έργο του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ» όλα τα χρήματα που έχουν κατευθυνθεί στα μνημεία από το 2011 ως το 2017, συμπεριλαμβανομένων ακόμη αυτών από εθνικούς πόρους! Βαφτίζει «επενδυτικούς πόρους του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ» το σύνολο των 42.517.867,17 ευρώ που υπολογίζει πως έχουν εισρεύσει στο ΥΠΠΟΑ, εκ των οποίων χορηγίες-κουμπαράδες με τα οποία σχετίζεται το ΔΙΑΖΩΜΑ, είναι τα 5.583.433,17 ευρώ! Είναι εξοργιστικό να παρουσιάζει ως δικό του επίτευγμα, και όχι των αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, τις χρηματοδοτικές ροές από εθνικούς πόρους, προγραμματικές συμβάσεις και ΕΣΠΑ για θέατρα και αρχαιολογικούς χώρους. Να παρουσιάζει δηλαδή όλη τη λειτουργία του ΥΠΠΟΑ για τα μνημεία αυτά ως «έργο ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ» ή, όπως έγραψε η ΕΑΚ, να «οικειοποιείται έργο των Εφορειών Αρχαιοτήτων, παρουσιάζοντάς το ως δικό του»…
Συνεχίζει γράφοντας ότι χάρη στις μελέτες του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ «το Υπουργείο Πολιτισμού(…) διασφαλίζει την πρόσβασή του στο ΕΣΠΑ»(!). Το σημείο αυτό καλύτερα να το σχολιάσουν όσοι και όσες πασχίζουν για τα μνημεία και τις μελέτες μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και τις ευκολίες να μπαινοβγαίνουν σε γραφεία υπουργών και αιρετών…
Στην απάντησή του, επίσης, ο κ. Μπένος –ως πολιτικός παλαιάς κοπής- επιλέγει να απαντάει σε άλλα από αυτά που ερωτάται: επισημαίνει ότι το ΔΙΑΖΩΜΑ δεν παίρνει χρήματα από το κράτος και την αυτοδιοίκηση «για τους λειτουργικούς πόρους του Σωματείου», ούτε χρήματα από το ΕΣΠΑ «για την δραστηριότητα του Σωματείου». Χμ… Σωστά. Μόνο που το ερώτημα που τέθηκε δεν αφορούσε τα λειτουργικά έξοδα του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ αλλά το «πώς γίνεται ένα μη κερδοσκοπικό, σύμφωνα με το καταστατικό του, σωματείο να εισηγείται και να κατευθύνει κρατικές και ευρωπαϊκές επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ». Και βέβαια, σε αυτό όπως και στα υπόλοιπα 6 (ρητορικά) ερωτήματα της ανακοίνωσης, ο κ. Μπένος δεν απάντησε. Ας απαντήσουμε όμως εμείς και ας θέσουμε και μερικά ακόμη ερωτήματα…
Οι χορηγίες και η δημιουργία εντυπώσεων
Η μέγιστη συνεισφορά του Διαζώματος, όπως δηλώνει το ίδιο, είναι οι χορηγίες, και δη οι ιδιωτικές χορηγίες. Για να δούμε, όμως: στη λίστα των χορηγών για αρχαία θέατρα, που έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα του, βλέπουμε ότι οι «χορηγοί», που συνεισέφεραν μακράν τα μεγαλύτερα κονδύλια, είναι Περιφέρειες, Δήμοι και Δημοτικές επιχειρήσεις, Πανεπιστήμια και κρατικές ή κρατικά επιδοτούμενες επιχειρήσεις και τράπεζες. Μόνο που η Περιφέρεια Αττικής, ο Δήμος Ιεράπετρας, η Εθνική Τράπεζα, η ΔΕΗ ή τα ΕΛΠΕ δεν είναι «χορηγοί» που βρέθηκαν με τη συμβολή του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ, είναι δημόσιοι φορείς με τους οποίους το ΥΠΠΟΑ (και άλλα υπουργεία) συνεργάζονται πολύ πριν ιδρυθεί το ΔΙΑΖΩΜΑ!
Ούτε όμως η προσέλκυση ιδιωτών χορηγών αποτελεί πρωτοτυπία του Διαζώματος, καθώς ισχύει ο νόμος για την πολιτιστική χορηγία. Ως ΕΑΚ είμαστε αντίθετοι στη λογική της ιδιωτικής χρηματοδότησης του έργου του ΥΠΠΟΑ (και ζητάμε την αύξηση των κονδυλίων για τα μνημεία από δημόσιες δαπάνες), όμως θυμίζουμε στον κ. Μπένο ότι μεγάλες χορηγίες (πολύ μεγαλύτερες από αυτές που ο ίδιος διαφημίζει) από Τράπεζες, Εταιρείες ή Ιδρύματα έχουν κατευθυνθεί και κατευθύνονται σε έργα του ΥΠΠΟΑ χωρίς να χρειαστεί η δική του μεσολάβηση.
Οι μελέτες και οι εντάξεις έργων
«Δεν μπορεί» το ΥΠΠΟΑ να κάνει το ίδιο (λόγω έλλειψης προσωπικού) ή να αναθέσει (λόγω έλλειψης χρημάτων) κάποιες μελέτες που είναι αναγκαίες για την ένταξη έργων στο ΕΣΠΑ κι έρχεται και «καλύπτει» αυτό το κενό το ΔΙΑΖΩΜΑ, μας λέει ο κ. Μπένος.
Πρέπει να χει κάποιος πολύ κοντή μνήμη για να μην αναρωτηθεί πώς στην ευχή τα έβγαλε πέρα η Αρχαιολογική Υπηρεσία με 3 κοινοτικά πακέτα και εκατομμύρια έργων σε μνημεία, πριν καν ιδρυθεί το ΔΙΑΖΩΜΑ. Θα συμφωνήσουμε βέβαια ότι το ΥΠΠΟΑ έχει έλλειψη προσωπικού: την έχουν προκαλέσει τα μνημόνια και η απαγόρευση προσλήψεων, οι εφεδρείες και πολλές άλλες ρυθμίσεις τις οποίες έχει επιβάλλει το μνημονιακό πολιτικό προσωπικό –με τη βοήθεια και του μιντιακού προσωπικού- με τα οποία ο ίδιος βρίσκεται σε αγαστή συνεργασία. Δεν είδαμε τον κ. Μπένο να διαμαρτύρεται για την υποστελέχωση που δυσκολεύει την εκπόνηση μελετών, ούτε να χρησιμοποιεί τις προσβάσεις του ή τις συχνές τηλεοπτικές εμφανίσεις για να ζητήσει την ενίσχυση του ΥΠΠΟΑ με μηχανικούς, ώστε να γίνονται οι μελέτες στην ώρα τους από τις υπηρεσίες. Αντιθέτως, ως παιδί της κρίσης, το Διάζωμα εκμεταλλεύεται αυτή την κατάσταση για να παρέχει αμειβόμενες υπηρεσίες με το αζημίωτο.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, και σήμερα οι περισσότερες μελέτες προέρχονται από το τακτικό προσωπικό (μηχανικούς, αρχαιολόγους, συντηρητές κλπ) του ΥΠΠΟΑ, ή από αναθέσεις που συνάπτουν οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ. Η χώρα βρίθει μνημείων πολλών κατηγοριών και από την προϊστορία έως τα νεότερα χρόνια που έχουν ανάγκη φροντίδας. Ώριμες μελέτες υπάρχουν για αρκετά από αυτά, όμως φαίνεται ότι οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ πάσχουν από δημόσιες σχέσεις…
«Είμαστε όλοι εθελοντές»
Αυτό είναι το μότο του Διαζώματος. Βέβαια, οι μελετητές και οι λοιποί συνεργάτες του αμείβονται για την εργασία τους –και καλά κάνουν. Όταν αμείβεται κάποιος για την εργασία του όμως, είναι εργαζόμενος, δεν είναι εθελοντής. Κι όταν αμείβεται κάποιος για να κάνει μια μελέτη, τότε παίζει ρόλο και ο τρόπος επιλογής, έτσι δεν είναι;
Προφανώς θα πρόκειται για «διαβολική σύμπτωση» το γεγονός ότι δεκάδες μελέτες ανατέθηκαν απ’ ευθείας από το ΔΙΑΖΩΜΑ σε μηχανικούς που είναι μέλη του, όπως λ.χ. οι μελέτες για την αποκατάσταση των αρχαίων θεάτρων της Λάρισας, των Φιλίππων, του Ορχομενού Βοιωτίας, της Δήλου, της Σπάρτης, της Μακύνειας, της Καλυδώνας, της Γόρτυνας, της Νικόπολης, του τελεστηρίου της Ελευσίνας, οι γεωτεχνικές μελέτες για τα θέατρα της Μακύνειας, της Μήλου, των Δελφών, της Κασσώπης ή οι μελέτες για το αρχαιολογικό πάρκο του Ορχομενού Βοιωτίας (αρχαίο θέατρο, θολωτός τάφος Μινύου, ναός Παναγίας Σκριπούς) και οι συμπληρωματικές μελέτες (πολεοδομική μελέτη τροποποίησης του σχεδίου πόλης, σύνταξη πράξεων αναλογισμού αποζημίωσης οικοπέδων, τοπογραφική μελέτη, σύνταξη μελέτης οδοποιίας) για το ίδιο έργο. Είναι τουλάχιστον οξύμωρο πολυδάπανες μελέτες (π.χ. 200.000 ευρώ για το θέατρο της Νικόπολης) με χορηγία να δίνονται με απευθείας ανάθεση σε μελετητές-μέλη του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ. Ακόμη και στη σπάνια περίπτωση που οι μελετητές δεν είναι μέλη, όπως στην Κασσώπη -βλ. ρεπορτάζ της Β. Τζεβελέκου (Εφημερίδα των Συντακτών, 27/3/2016)- είναι ευρέως γνωστό ότι έχουν υποδειχθεί από εκλεκτό «εθελοντή» του Σωματείου. Αυτό δεν σημαίνει κάτι για την αξία των μελετητών, προφανώς, σημαίνει όμως για τη διαδικασία. Και στη δημόσια διοίκηση, η διαδικασία έχει ουσία…
Καλό θα ήταν επίσης να πληροφορηθεί το ΔΙΑΖΩΜΑ και ο κ. Μπένος ότι πολλοί Πολιτιστικοί Σύλλογοι, Σύλλογοι Φίλων Μουσείων και ομάδες πολιτών έχουν κοπιάσει για τα μνημεία κι έχουν βοηθήσει το έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας σε όλη τη χώρα, χωρίς ούτε να προβληθούν στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ, ούτε να διεκδικήσουν το προσωνύμιο «φωτεινός φάρος», ούτε να επιβραβευτούν με διορισμούς σε ΔΣ Οργανισμών πολιτισμού, ούτε να κυκλοφορούν ανά τη χώρα ως «σύμβουλοι» του ΥΠΠΟΑ. Αυτό για να γνωρίζουμε και τι εννοούμε όταν χρησιμοποιούμε τις φράσεις «αφιλοκερδώς» ή «εθελοντικά»…
«Όλα γίνονται σε συνεννόηση με τις Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ» ή Μπουμπουλίνας 22- Μπουμπουλίνας 30, 8 νούμερα δρόμος;
Ο κ. Μπένος διαρρηγνύει τα ιμάτιά του πως δεν ισχύει η καταγγελία του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων σε επιστολή του προς την Υπουργό Λ. Κονιόρδου, (24/3) ότι το «Το ΔΙΑΖΩΜΑ, υπό την προστασία της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ, σχεδιάζει κατά βούληση έργα ανά τη χώρα, στο όνομα της συνέργειας δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και της ανάπλασης (κυρίως) αρχαίων θεάτρων και σχετικών πολιτιστικών διαδρομών, κόστους πολλών εκατομμυρίων ευρώ δημόσιου, κυρίως, χρήματος, τα οποία αναθέτει σε μελετητές αποκλειστικά δικής του επιλογής για πλήρη ωρίμανση και προσφέρει στο ΥΠΠΟΑ για κατάθεση προς ένταξη στο τρέχον ΕΣΠΑ». Η ίδια η κ. Κονιόρδου, επίσης μέλος του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ και πρόεδρος στην τελευταία του Γενική Συνέλευση στην Επίδαυρο τον Σεπτέμβρη του 2016, στο ίδιο πνεύμα με την ανακοίνωση του Διαζώματος δήλωσε στο tvxs.gr και την Φ. Λαμπρίδη, στις 25/3 πως «Ο σχεδιασμός για την αποκατάσταση και την προστασία των αρχαιοτήτων γίνεται πάντα από τα έμπειρα στελέχη και τους επιστήμονες του Υπουργείου Πολιτισμού. Η επιλογή των μελετητών γίνεται ύστερα από μακρά διαβούλευση των υπηρεσιών του Υπουργείου». Κι αν η πραγματικότητα τους διαψεύδει, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα!
Σε συνέντευξή της στην ΑΥΓΗ και την Π. Κρημνιώτη, στις 26/3, η υπουργός επιμένει πως το ΔΙΑΖΩΜΑ «Δεν επιβάλλει, προτείνει. Ανταποκρίνεται στις πρωτοβουλίες περιφερειών που θέλουν να προσφέρουν μέρος των ευρωπαϊκών προγραμμάτων που διαθέτουν σε έργα που συνδέονται με αρχαιολογικούς χώρους». Με βάση τη συλλογιστική της Υπουργού, δηλαδή, οι Περιφέρειες -και όχι οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ- παίρνουν την πρωτοβουλία να αναστηλώσουν θέατρα (και όχι ένα κάστρο ή ένα μοναστήρι ή ένα γεφύρι, που μπορεί να έχει μεγαλύτερη ανάγκη) και αντί να απευθυνθούν στην τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων, πηγαίνουν στο ΔΙΑΖΩΜΑ για να διαμορφώσουν πρόταση; Αποτελεί αυτή η δήλωση παραδοχή ότι αντί η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ να προσπαθεί να συντονίσει και να εντάξει, κατόπιν διαβούλευσης με τις αρμόδιες υπηρεσίες, αναγκαία έργα για την αποκατάσταση και ανάδειξη μνημείων και αρχαιολογικών χώρων, τη δημιουργία ή τον εκσυγχρονισμό μουσείων και πλείστες άλλες δράσεις, σε ένα ΕΣΠΑ όπου δεν υπάρχει τομεακό πρόγραμμα πολιτισμού, αφήνει το ΔΙΑΖΩΜΑ να «κάνει τη δουλειά»;
Το νήμα των ΕΣΠΑ και ο ρόλος της ΕΔΕΠΟΛ…
Μια απλή ανάγνωση των αναρτήσεων στην ιστοσελίδα του Διαζώματος αρκεί για να φανεί ότι το «σωματείο εθελοντών» έχει επικεντρωθεί, ήδη από το 2013, στη σύνταξη προτάσεων για την προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2014-2020. Έτσι πρώτο το ΔΙΑΖΩΜΑ έσπευσε να εξειδικεύσει τις κατευθύνσεις για τον πολιτισμό που έθεσε η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ, σχεδιάζοντας πολιτιστικές διαδρομές σε όλες σχεδόν τις περιφέρειες της χώρας, ενώ σχετικά πρόσφατα επεκτείνει τις προτάσεις του και στον τομέα της Βιώσιμης Αστικής Ανάπλασης (ΒΑΑ) πόλεων και των ψηφιακών δράσεων και εφαρμογών. Μάλιστα στις προγραμματικές συμβάσεις που συνάπτει το «σωματείο εθελοντών» με τους ΟΤΑ, το ΥΠΠΟΑ εκπροσωπείται μόνο όπου είναι αναγκαίο (πχ στην προγραμματική σύμβαση για την ΒΑΑ του Δήμου Ηρακλείου το ΥΠΠΟΑ απουσιάζει).
Το ΔΙΑΖΩΜΑ μοιάζει να βρίσκεται ένα βήμα μπροστά, χάρη στις διασυνδέσεις και την εμπειρία των μελών του ΔΣ, μεταξύ των οποίων βρίσκουμε και το όνομα του προϊσταμένου της ΕΔΕΠΟΛ (Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, όπως μετονομάστηκε το 2016 η ΕΥΤΟΠ-Ειδική Υπηρεσία Τομέα Πολιτισμού*). Ο Προϊστάμενος της ΕΔΕΠΟΛ, όσο να ’ναι… ξέρει από ΕΣΠΑ και φαίνεται πως θέλησε εθελοντικά να προσφέρει τις εξειδικευμένες υπηρεσίες του και σε ένα ιδιωτικό σωματείο! Όποιος πιστεύει ότι αυτό συνέβη χωρίς τις ευλογίες της πολιτικής ηγεσίας, να σηκώσει το χέρι του!
Ψηφιακές εφαρμογές, αδειοδοτήσεις και τέλη
Στις ψηφιακές εφαρμογές το Διάζωμα ετοιμάζεται να κάνει δυναμική είσοδο με μόνο εμπόδιο τα πνευματικά δικαιώματα της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και τα… τέλη του ΤΑΠΑ. Στις δηλώσεις του στην Εφημερίδα των Συντακτών, ο κ. Μπένος δε λέει κουβέντα για την καταγγελία σχετικά με το βίντεο που ετοιμάζει για την Aegean, με υλικό τα πνευματικά δικαιώματα του οποίου δεν του ανήκουν και χωρίς σχετική αδειοδότηση. Αρκείται να χαρακτηρίσει «βαρβαρότητα ότι κλέβουμε το παραγόμενο υλικό του ΥΠΠΟΑ. Τηρούμε ευλαβικά τον αρχαιολογικό νόμο και καταβάλλουμε εκείνα που πρέπει», συμπληρώνει. Δεν λέει, βέβαια, πως το ΔΙΑΖΩΜΑ έχει ήδη προχωρήσει στην υπογραφή προγραμματικών συμβάσεων όπου δεσμεύεται «Να διαθέσει το ψηφιακό περιεχόμενο για τους αρχαίους θεατρικούς χώρους που υπάρχει στο αρχείο του, προκειμένου αυτό να καταστεί ελεύθερα προσβάσιμο και αξιοποιήσιμο από όλους στις ανοικτές συμμετοχικές πλατφόρμες». Ποιος έχει, αλήθεια, τα δικαιώματα για το υλικό αυτό;
Ούτε λέει πως έχει αναθέσει ήδη μελέτες (όπως πάντα σε «εθελοντές» – μέλη του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ…), για «την ψηφιακή στρατηγική για τον Πολιτισμό» και για «την αποτύπωση των ειδικών αναγκών αναφορικά με τις διεργασίες και τις υποδομές τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών» στα έργα Πολιτιστική Διαδρομή στα Αρχαία Θέατρα της Ηπείρου, Αρχαιολογικό και Περιβαλλοντικό Πάρκο της Επιδαύρου, Πολιτιστική και Περιβαλλοντική Διαδρομή της Ολυμπίας Οδού και Αρχαιολογικό Πάρκο της Μεσσήνης!
Αναφέρεται, ωστόσο, στην πρόταση του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ για την παραγωγή σειράς 24 ντοκιμαντέρ από το ΟΤΕ History υπό τον τίτλο «Ιχνηλάτες Μνημείων», για την οποία, όπως δηλώνει, «βρίσκεται σε διαβούλευση» με το ΥΠΠΟΑ, την ίδια ώρα που έχει έτοιμο το συμβόλαιο OTETVανάθεσης του έργου συνολικού ύψους 454.922 ευρώ… Μην αναρωτιέστε: ο ανάδοχος είναι και πάλι «εθελοντής» του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ!
Άμεση και έμμεση ιδιωτικοποίηση
Σε συνεργασία με τους εταίρους-χορηγούς (χωρίς τους οποίους το Διάζωμα δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει) επίσης ειδικεύει τη δράση του στον τομέα του μάρκετινγκ μνημείων, τον συντονισμό επιχειρήσεων γύρω από τις πολιτιστικές διαδρομές, την τουριστική αξιοποίηση μνημείων ακόμα τις οργανωμένες επισκέψεις με ξεναγήσεις (πχ πρόγραμμα σχολικών εκδρομών με… ιδιώτη χορηγό στην Ήπειρο). Όλα αυτά εντάσσονται στο τρέχον ΕΣΠΑ, που έχει ως στόχο την σύνδεση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ουσιαστικά θέτοντας τον πρώτο στην υπηρεσία του δεύτερου). Στο πλαίσιο αυτό, το ουσιαστικό ερώτημα που τίθεται είναι ποιες είναι οι ενέργειες της ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ, αλλά και όλων των υπηρεσιών του ώστε να διασφαλιστεί ο δημόσιος χαρακτήρας της προστασίας αλλά και της διαχείρισης των μνημείων;
Παράλληλα το ΔΙΑΖΩΜΑ επεκτείνει τις δραστηριότητές του εκτός από τα αρχαία θέατρα στη διαχείριση των Ασκληπιείων, τα αρχαιολογικά πάρκα και τους λοιπούς αρχαιολογικούς χώρους. Εσχάτως επιχειρεί να εμπλακεί και στην χρηματοδότηση συστηματικών ανασκαφών (βλ. Αρχαία Θουρία, Αμφίπολη και αλλού).
Οι προθέσεις δεν κρύβονται
Το μόνο σίγουρο είναι ότι το ΔΙΑΖΩΜΑ και ο πρόεδρός του Σταύρος Μπένος δεν κρύβουν τις προθέσεις τους. Δεν τις έκρυψαν άλλωστε ποτέ! Ως άλλος συντονιστής υπερυπουργός του παλαιού καλού ΠΑΣΟΚ, εκπρόσωπος του επιχειρηματικού κόσμου, των ΟΤΑ, αλλά και με καλές σχέσεις με μέρος της αρχαιολογικής κοινότητας, ευαγγελίζεται την «ανάπτυξη», την με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς με στόχο το κέρδος των επενδυτών. Δεν κρύβει επίσης ότι σε αυτό το όραμα το σωματείο του θέλει να έχει τον ρόλο του καταλύτη. Μοχλός γι’ αυτό οι μέσω «χορηγιών» χρηματοδοτήσεις που εν λευκώ διαχειρίζεται το ΔΣ, οι πολιτικές και επιχειρηματικές διασυνδέσεις. Στόχος να προβληθεί ο ίδιος και το ΔΙΑΖΩΜΑ ως «μεγάλοι ευεργέτες της χώρας» -στις πυκνές πολιτικές εξελίξεις αυτής της χώρας, πάντα τέτοιοι «τίτλοι» μπορούν να εξαργυρωθούν άλλωστε…
Είναι όμως σαφές πως, όπως, με ομόφωνο ψήφισμά της καταγγέλλει και η Γενική Συνέλευση του ΣΕΑ στις 27/3, η δράση του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ «δεν αφορά γενικώς την κοινωνία, αλλά ένα λόμπυ ανθρώπων που, όντας στην πλειονότητά τους εξωτερικοί προς την Αρχαιολογική Υπηρεσία, θέλουν να έχουν ένα όχημα παρέμβασης στη διαχείριση των μνημείων. (…) επιβάλλει ιεραρχήσεις και προτεραιότητες στο ποια μνημεία πρέπει να προστατευτούν ή να αποκατασταθούν, οι οποίες βασίζονται σε βούληση τρίτων ή σε λόγους επικοινωνιακής διαχείρισης και όχι σε επιστημονικούς ή διαχειριστικούς λόγους που αφορούν τα ίδια τα μνημεία ή το δημόσιο συμφέρον».
Μόνο εμπόδιο στην ορμή του ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ οι «αγκυλώσεις» της αρχαιολογικής νομοθεσίας, η «ξεροκεφαλιά των αρχαιολόγων», το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο. Ποια στάση θα κρατήσουν στο εξής τα πολιτικά και υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟΑ απέναντι στο ΔΙΑΖΩΜΑ, αλλά και τα «κοινωφελή ιδρύματα» που εισβάλουν στον τομέα του πολιτισμού; Αρκεί μια χορηγία για να συναινέσουν και να εκχωρήσουν τον σχεδιασμό της διαχείρισης των μνημείων σε έναν εξωτερικό παράγοντα; Πώς σκοπεύουν να υπερασπιστούν το δημόσιο χαρακτήρα της διαχείρισης των μνημείων σε μια δύσκολη συγκυρία, πριν αποκτήσουν τα μνημεία «σπόνσορες» (με το αζημίωτο φυσικά), για να λειτουργήσουν; Είναι εν τέλει τόσο «αναγκαίος» ο κ. Μπένος ή τόσο… βολικός όσο του επιτρέπουμε;
—————
* Για τους μη μυημένους ας σημειώσουμε πως σύμφωνα με το νόμο http://ep.culture.gr/el/Pages/about.aspx «Η ΕΔΕΠΟΛ έχει ως αποστολή, την υποστήριξη των υπηρεσιών και φορέων του Τομέα Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού στην αποτύπωση, ιεράρχηση και εξειδίκευση των αναγκών, με την προοπτική της εξασφάλισης της χρηματοδότησης της υλοποίησης των πολιτικών, από τα ΕΠ του ΕΣΠΑ. Έχει επίσης ως αποστολή την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας των υπηρεσιών και φορέων του Τομέα Πολιτισμού του Υπουργείου, σε σχέση με τα ΕΠ του ΕΣΠΑ, καθώς και την παρακολούθηση των δράσεων του τομέα Πολιτισμού που υλοποιούνται από άλλους φορείς στο πλαίσιο ΕΠ του ΕΣΠΑ σε συνεργασία μαζί τους». Μίλησε κανείς για ασυμβίβαστο;