Μια αρκετά αναλυτική έρευνα γύρω από το θέμα του Μεγάλου Αρδευτικού Έργου της Ξάνθης δημοσιεύει το Inside Story. Το θέμα που υπογράφουν οι Τάσος Τέλογλου και η Σοφία Χριστοφορίου αναφέρεται σε έργο, παρουσιάζει όλες τις παραμέτρους αλλά και τους προβληματισμούς με κυριότερον αυτό της έλλειψης επαρκών ποσοτήτων νερού στο Νέστο ώστε να τροφοδοτήσει το νέο και τα παλαιότερα αρδευτικά δίκτυα.
Αναλυτικά το ρεπορτάζ
Ενώ είναι αμφίβολο αν το νερό του Νέστου θα επαρκεί για να γεμίσει τα κανάλια του υπάρχοντος αρδευτικού δικτύου τα επόμενα χρόνια, η κυβέρνηση έχει δρομολογήσει ένα έργο που θα το επεκτείνει σε επιπλέον 56.000 στρέμματα, δηλαδή θα αυξήσει τη χωρητικότητά του κατά 22%.
Μέρος του υπάρχοντος αρδευτικού δικτύου σε χωράφια της Ξάνθης.
«Κανονικά τα τριφύλλια τα πότιζα δύο φορές τον μήνα, φέτος έφτασα στις τέσσερις και δεν έβγαλα την παραγωγή που έπρεπε. Ήταν πολύ δύσκολη χρόνια, στα 50 μου χρόνια δεν θυμάμαι τέτοιο καλοκαίρι». Παιδί αγροτών και αγρότης ο ίδιος από τότε που θυμάται τον εαυτό του, ο Κώστας Δαλάτσης περιγράφει τις δυσκολίες μιας χρονιάς με έντονους καύσωνες και παρατεταμένη ανομβρία.
Τα προηγούμενα χρόνια οι αγρότες της περιοχής δεν ανησυχούσαν για το πότισμα, καθώς το νερό έρχεται από το αρδευτικό δίκτυο του Νέστου και είναι σχεδόν δωρεάν.
Το αρδευτικό δίκτυο ανοικτών καναλιών κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ‘60, εκεί που ο ποταμός γίνεται το φυσικό σύνορο μεταξύ Καβάλας και Ξάνθης. Το νερό στα κανάλια δεν ήταν πάντα άφθονο. Οι αγρότες έπρεπε να περιμένουν έως και μια εβδομάδα, μέχρι να έρθει η σειρά τους να ποτίσουν. Όμως η κατάσταση άλλαξε στα μέσα της δεκαετίας του ’90, όταν κατασκευάστηκε το διπλό υδροηλεκτρικό φράγμα της ΔΕΗ στις θέσεις Θησαυρός και Πλατανόβρυση, στα ορεινά της Δράμας.
Νέστος ποταμός
Ο ποταμός Νέστος έχει τις πηγές του στα όρη Ρίλα της Βουλγαρίας και εκβάλλει στον νομό της Καβάλας, αφού πρώτα διασχίσει τους ορεινούς όγκους της Δυτικής Ροδόπης και το όρος Φαλακρό της Δράμας. Από τα 243 χλμ που διατρέχει, τα 130 βρίσκονται σε ελληνικό έδαφος. Ελλάδα και Βουλγαρία άρχισαν τις διαπραγματεύσεις για τη διαχείριση των διασυνοριακών υδάτων τη δεκαετία του ’60 και κατέληξαν σε συμφωνία το 1996, με ισχύ έως το 2031. Εκεί προβλέπεται ότι η Βουλγαρία υποχρεούται να διοχετεύει το 29% της συνολικής παροχής στην Ελλάδα, χωρίς όμως να καθορίζει επακριβώς το πώς κατανέμονται οι ποσότητες του νερού στη διάρκεια του έτους (δεν λέει π.χ. ότι το 30% της παροχής νερού θα δίνεται το καλοκαίρι, όταν έχουμε αυξημένες ανάγκες για πότισμα).
Την ίδια χρονιά που υπογράφηκε η ελληνοβουλγαρική συμφωνία, η ελληνική δημοκρατία κατασκεύασε το διπλό υδροηλεκτρικό φράγμα της ΔΕΗ στη Δράμα, αμέσως μετά την είσοδο του Νέστου στο ελληνικό έδαφος. Ο σκοπός του φράγματος είναι πρωτίστως η παραγωγή ενέργειας και γι’ αυτό πρέπει πάντα να διατηρεί μια ποσότητα νερού που είναι το «τεχνικό ελάχιστο», βάσει της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Επίσης, έχει την υποχρέωση να αφήνει να περνάει αρκετό νερό ώστε να διατηρείται η οικολογική παροχή του ποταμού, ενώ η υπόλοιπη ποσότητα δίνεται για άρδευση. Πέρυσι και φέτος η ΔΕΗ έφτασε δυστυχώς στο σημείο να έχει τόσο λίγο νερό, ώστε να πρέπει να περικόψει τις ποσότητες που έδωσε νοτιότερα, για άρδευση.
Κάθε χρόνο και λιγότερο νερό
Κάθε Μάρτιο πραγματοποιείται μια σύσκεψη όλων των εμπλεκομένων –ΔΕΗ, Διεύθυνση Υδάτων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, ΤΟΕΒ για να σταθμιστούν τα δεδομένα και να καθοριστεί η ποσότητα νερού που μπορεί να διοχετεύεται από το φράγμα του Θησαυρού στον ποταμό για αρδευτικούς σκοπούς. Με βάση τις αποφάσεις της Διεύθυνσης Υδάτων, το 2021 για την άρδευση διατέθηκαν 168 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, το 2022 η ποσότητα αυτή μειώθηκε στα 135 εκατ. κ.μ, το 2023 στα 110 εκατ. κ.μ. και φέτος το καλοκαίρι διατέθηκαν μόλις 70 εκατ. κ.μ, δηλαδή ούτε καν ο μισός όγκος νερού σε σχέση με το 2022.
Η στάθμη του νερού στα φράγματα φτάνει στο μέγιστο τον Μάιο, αφού στο μεταξύ έχουν πέσει οι βροχές του χειμώνα και κυρίως έχουν λιώσει τα χιόνια. Όμως φέτος την άνοιξη η πληρότητα στο φράγμα του Θησαυρού ήταν στο 60%-65%, καθώς το χειμώνα δεν είχε χιονίσει στη Βουλγαρία. Ακολούθησαν οι παρατεταμένοι καύσωνες και χρειάστηκε να αυξηθεί η παραγωγή ενέργειας από τα υδροηλεκτρικά για να καλυφθεί η αυξημένη ζήτηση, με αποτέλεσμα τον Ιούλιο τα αποθέματα να πέσουν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, σε όλους τους ταμιευτήρες. Τον φετινό Οκτώβριο ο όγκος του νερού στο φράγμα Θησαυρού- Πλατανόβρυσης ήταν ο χαμηλότερος της τελευταίας 25ετίας, ενώ τον Νοέμβριο καταγράφηκε αρνητικό ρεκόρ για δεύτερο συνεχόμενο μήνα.
Αν συνεχιστεί η παρατεταμένη ανομβρία και τα χιόνια είναι λιγοστά και το 2025, είναι σχεδόν βέβαιο ότι το νερό στο φράγμα Θησαυρού θα πλησιάσει την κατώτατη στάθμη ασφαλείας, δηλαδή την ελάχιστη ποσότητα αποθεμάτων για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Πηγές της ΔΕΗ επιβεβαίωσαν στο inside story ότι αν συντρέξει αυτό το σενάριο, «το νερό που θα μπορεί να διατεθεί για αρδεύσεις θα είναι λιγότερο από 70 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, ώστε να επαρκέσει για την οικολογική παροχή» (6 κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο), δηλαδή για να μείνει ζωντανός ο ποταμός.
«Για πρώτη φορά από τότε που κατασκευάστηκε το φράγμα, φέτος υπήρχαν μέρες που δεν είχε καθόλου νερό και καθυστερούσε το πότισμα μέχρι να γεμίσει το κεντρικό κανάλι και να ανοίξουν τα θυροφράγματα που θα έφερναν το νερό μέχρι το χωράφι» λέει ο Κώστας Δαλάτσης, που είναι πρόεδρος του Συλλόγου Αγροτών Τοπείρου. «Φέτος είχαμε μειωμένη παραγωγή στα σιτάρια λόγω ξηρασίας. Τα κανάλια ήταν άδεια. Το πρόβλημα δεν είναι τωρινό. Το 2024 ήταν η τέταρτη άνυδρη χρονιά στη σειρά, αλλά φέτος η κατάσταση ήταν απελπιστική. Πρέπει να χιονίσει οπωσδήποτε στη Βουλγαρία, αλλιώς θα έχουμε πρόβλημα» λέει από την πλευρά του ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Νέστου, Σάββας Αργυράκης.
Επέκταση του αρδευτικού με δεδομένα του 2005
Ενώ λοιπόν είναι αμφίβολο εάν το νερό του Νέστου θα επαρκεί για να γεμίσει τα κανάλια του υπάρχοντος αρδευτικού δικτύου για τα επόμενα χρόνια, η κυβέρνηση έχει δρομολογήσει ένα έργο που θα επεκτείνει το αρδευτικό δίκτυο κατά 22%, ή κατά επιπλέον 56.000 στρέμματα. Τον Μάιο του 2023 προκηρύχθηκε διεθνής διαγωνισμός.. Ενάμιση χρόνο αργότερα αναδείχτηκε ως προσωρινός ανάδοχος η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ΑΕ
Το έργο δεν είναι τωρινό· σχεδιάστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 2000. Τότε οι περιβαλλοντικές οργανώσεις έκαναν λόγο για μετατροπή του Νέστου σε «νέο Αχελώο» , καθώς προβλεπόταν μεταφορά νερού στις πεδιάδες της Ξάνθης και της Κομοτηνής, για την άρδευση συνολικά 305.000 στρεμμάτων. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις προσέφυγαν στο ΣτΕ και το 2009 πέτυχαν προσωρινή διαταγή αναστολής της εκτέλεσης της Κοινής Υπουργικής Απόφασης με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι και το 2011 αναστολή εκτέλεσης εργασιών, μέχρι να εκδικαστεί η αίτηση ακυρώσεως. Όμως η οριστική απόφαση του ΣτΕ που εκδόθηκε το 2018, απέρριψε τις αιτιάσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων.
Το έργο ξαναβγήκε από τα συρτάρια του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης το 2023, αυτή τη φορά περιορίζοντας την αρδευόμενη περιοχή μόνο στην πεδιάδα της Ξάνθης. Για να αποφευχθεί ο κίνδυνος νέων προσφυγών δεν εκπονήθηκε νέα περιβαλλοντική μελέτη, παρά μόνο επικαιροποιήθηκε η εγκεκριμένη του 2005, με τα υδρολογικά δεδομένα εκείνης της περιόδου. Για να βεβαιωθούμε ότι έγινε σαφές: για το έργο χρησιμοποιούνται υδρολογικά δεδομένα που λήφθηκαν πριν από 20 χρόνια – όταν ο πλανήτης ολόκληρος ήταν πολύ διαφορετικός.
Σαν να μην έφτανε αυτό, πρόσφατα ολοκληρώθηκε η 2η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ανατολικής Μακεδονίαςκαι Θράκης , που οφείλει να καταρτίζει η χώρα μας, βάσει της κοινοτικής οδηγίας για το νερό. Κι ενώ θα περίμενε κανείς ότι ένα τέτοιο μεγάλο έργο, όπως η επέκταση του αρδευτικού δικτύου στην Ξάνθη, θα λαμβανόταν υπόψιν σε αυτά τα κείμενα μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για τη διαχείριση των υδάτων, κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Στο ΣΔΛΑΠ Θράκης γίνεται αναφορά στην επιβάρυνση του Νέστου λόγω της άρδευσης και «για την άρση των προβλημάτων δέσμευσης των υδροηλεκτρικών έργων σε αρδευτικούς ρόλους για τους οποίους δεν είχαν σχεδιασθεί» προτείνεται η ανάπτυξη ενός μικρού υδροηλεκτρικού έργου στο Τέμενος (είχε χωροθετηθεί κάτω από την Πλατανόβρυση αλλά δεν κατασκευάστηκε ποτέ), «με αναρρυθμιστικό και εξισορροπητικό ρόλο και με στόχο την απρόσκοπτη διατήρηση της περιβαλλοντικής παροχής στο Δέλτα».
Σε ποιον θα ανήκει το νερό;
Το νέο αρδευτικό έργο στον Νέστο περιλαμβάνει την εκπόνηση μελετών, την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία για 25 χρόνια ενός δικτύου κλειστών αρδευτικών αγωγών 282.490 μέτρων, που θα μεταφέρουν νερό από το φράγμα Τοξοτών στην ανατολική πεδιάδα της Ξάνθης, για την εξυπηρέτηση των αρδευτικών αναγκών περίπου 56 χιλιάδων στρεμμάτων. Το έργο θα χρηματοδοτηθεί με 51 εκατ. ευρώ (ποσοστό 30% του προϋπολογισμού) από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στη διάρκεια της 25ετίας το ελληνικό δημόσιο θα καταβάλει στον ιδιώτη πληρωμές διαθεσιμότητας, που έχουν εκτιμηθεί σε καθαρή παρούσα αξία 169,5 εκατ. ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.).
Η κατασκευή του έργου θα ολοκληρωθεί σε 30 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης, και τα υπόλοιπα 22 χρόνια ο ιδιώτης θα λειτουργεί το νέο αρδευτικό δίκτυο, που σημαίνει ότι θα διαχειρίζεται μια ποσότητα από το νερό του Νέστου. Με την είσοδο του ιδιώτη-διαχειριστή του νερού προκύπτουν μια σειρά από ερωτήματα:
- Πώς θα μοιράζεται το νερό μεταξύ του ιδιώτη και των τριών ΤΟΕΒ, που επίσης διαχειρίζονται το νερό του ποταμού που διοχετεύεται στα ανοικτά κανάλια;
- Πώς θα «κουμπώσουν» το σύγχρονο δίκτυο που θα έχει μηδενικές απώλειες, με το παλιό δίκτυο που έχει 40% απώλειες;
- Πόσο θα κοστίζει το νερό στους αγρότες που θα αρδεύουν τα χωράφια τους από το νέο δίκτυο και πόσο για τους αγρότες που σήμερα ποτίζουν τα χωράφια από το παλιό δίκτυο, πληρώνοντας μόλις 10 ευρώ/στρέμμα;
- Τι θα γίνει με τις υπάρχουσες γεωτρήσεις, στην περιοχή που θα κατασκευαστεί το νέο αρδευτικό; Θα συνεχίσουν να λειτουργούν;
Αξίζει να σημειωθεί ότι για το συγκεκριμένο έργο η Διεύθυνση Υδάτων Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης γνωμοδότησε αρνητικά δύο φορές, στις αρχές Ιουνίου και στο τέλος Σεπτεμβρίου.
Το σκεπτικό του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, Δημήτρης Παπαγιαννίδης, συνδέεται με το έργο, αφού το σχεδίασε το 2005 –όπως και πολλά αλλά αρδευτικά και υδρευτικά έργα της χώρας– από την ίδια θέση του γενικού γραμματέα, επί υπουργίας Αλέκος Κοντού. (Ο Κοντός είναι από τους σημαντικούς παράγοντες της ΝΔ στην Ξάνθη και επικεφαλής ενός από τους πιο ιστορικούς συνεταιρισμούς στη χώρα, αυτού των καπνοπαραγωγών, ΣΕΚΕ – ο γιος του είναι δήμαρχος Ξάνθης).
Ο Παπαγιαννίδης μας είπε εχθές το βράδυ σε επικοινωνία που είχαμε ότι «ανομβρία δύο η τριών χρόνων δεν λέει τίποτα για ένα έργο που σχεδιάζεται σε βάθος τριακονταετίας – έτσι γίνονται αυτά τα έργα». Σημείωσε ακόμα ότι ο νομός Ξάνθης είναι η περιοχή που απειλείται από την πιο δραματική υφαλμύρωση «σε ολόκληρη τη χώρα».
Παραμένει παρόλα αυτά το ερώτημα: πώς θα μοιραστεί νερό που δεν φτάνει; Στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης φαίνεται να φλερτάρουν με την ιδέα να συγκεντρώνει η ΔΕΗ περισσότερο νερό το καλοκαίρι για τα «τεχνικά ελάχιστα» του χειμώνα, κάτι που σημαίνει ότι το καλοκαίρι θα παράγει λιγότερο ρεύμα. Η ΔΕΗ είναι βέβαιο ότι δεν θα ενθουσιαστεί με την ιδέα αυτή, καθώς θεωρεί ότι ήδη οι εφεδρείες της σε νερό που διεκδικούν και άλλοι, όπως η ΕΥΔΑΠ, μειώνονται χρόνο με τον χρόνο.
Τα «ναι μεν, αλλά» των αγροτών
«Είναι καλό που γίνεται το αρδευτικό έργο, θα δώσει μια λύση σε περιοχές με υφαλμύρωση. Στο Εράσμιο, στα Μάγγανα, στο Μυρωδάτο πολλές γεωτρήσεις στέρεψαν» λέει ο Κώστας Δαλάτσης. Τον ρωτήσαμε αν πιστεύει ότι το νέο αρδευτικό δίκτυο θα λειτουργήσει ανταγωνιστικά σε σχέση με το υπάρχον, από το οποίο ποτίζουν τα χωράφια τους οι αγρότες που ανήκουν στον συγκεκριμένο σύλλογο. «Δεν χρειάζεται να έρθουμε σε αντιπαράθεση… με την προϋπόθεση ότι το νερό φτάνει για όλους. Αν δεν φτάνει, άσ’ τα να πάνε, θα υπάρχει πρόβλημα» προβλέπει.
Ο ίδιος πιστεύει ότι η λύση στο πρόβλημα θα ήταν ένα τρίτο φράγμα. «Δεν μπορεί να σχεδιάζεις ένα τόσο μεγάλο αρδευτικό και να μην κάνεις ένα φράγμα ακόμα». Το ίδιο πιστεύει και ο συνάδελφος του από την άλλη πλευρά του ποταμού, Σάββας Αργυράκης, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Νέστου. «Ποτέ δεν είπαμε να μη γίνει το αρδευτικό έργο. Καλώς να γίνει, αλλά θα πρέπει να προνοήσουμε για ένα νέο φράγμα, που θα συγκρατούσε το νερό μόνο για την άρδευση. Τώρα ήρθαμε στο αμήν, αλλά τουλάχιστον να προετοιμαστούμε για τα επόμενα 5-10 χρόνια», λέει.
Για το νέο αρδευτικό της Ξάνθης ο Αργυράκης λέει ότι θα περίμενε να είχαν κληθεί σε διαβούλευση οι τρεις ΤΟΕΒ, η Διεύθυνση Υδάτων της Περιφέρειας και η Διεύθυνση Φράγματος της ΔΕΗ, πριν αποφασιστεί ένα τόσο μεγάλης έκτασης έργο. «Φέτος πήραμε 70 εκατομμύρια κυβικά νερού, αν γίνει ένα ακόμη αρδευτικό θα δουλέψει κανονικά; Εδώ έχει δημιουργηθεί ένα τοπίο καλλιεργειών με απαιτητικές σε νερό καλλιέργειες. Δεν μπορείς να αφήσεις μια περιοχή χωρίς νερό». Ο Αργυράκης αναφέρεται κυρίως στα ακτινίδια, βασικό εξαγώγιμο προϊόν της περιοχής. Τα δέντρα μεγαλώνουν πάνω σε σταθερές εγκαταστάσεις και, σύμφωνα με τον ίδιο, το κόστος είναι 3.500 ευρώ το στρέμμα.
Ευνοημένοι και αδικημένοι
Το νερό διανέμεται αναλογικά, με βάση τα στρέμματα που ποτίζονται από το δίκτυο. Στο υπάρχον αρδευτικό δίκτυο υπάρχει ξεκάθαρη ανισορροπία: από το νερό του Νέστου ποτίζονται περίπου 175 χιλιάδες στρέμματα στην πλευρά της Καβάλας (ΤΟΕΒ Χρυσούπολης και ΤΟΕΒ Χρυσοχωρίου) και περί τις 27 χιλιάδες στρέμματα στην Ξάνθη (ΤΟΕΒ Θαλασσιάς-Κρεμαστής). Αυτή η ανισορροπία κάνει τους Ξανθιώτες αγρότες που δεν έχουν πρόσβαση στο φθηνό νερό του Νέστου να νιώθουν αδικημένοι, έναντι των αγροτών της Καβάλας, καθώς το κόστος του νερού που βγαίνει από γεωτρήσεις είναι στα 40-50ευρώ/στρέμμα, όταν η τιμή που χρεώνουν οι ΤΟΕΒ είναι στα 10 ευρώ/στρ. Όπως λένε στο inside story, «η Καβάλα επέκτεινε το αρδευτικό δίκτυο στην περιοχή της και οι αγρότες επένδυσαν σε υδροβόρες καλλιέργειες, όπως το ακτινίδιο, γιατί είχε καλές τιμές. Τόσα χρόνια εκμεταλλεύτηκαν το νερό του Νέστου και τώρα, με το επιχείρημα ότι έκαναν επενδύσεις, δεν θέλουν την επέκταση του αρδευτικού. Όμως η Ξάνθη περιμένει πολλά χρόνια αυτό το αρδευτικό. Είναι καιρός να υπάρξει μια πιο δίκαιη κατανομή του νερού».
Από την άλλη πλευρά του ποταμού, στην Καβάλα, ο σημερινός υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής και βουλευτής Καβάλας Νίκος Παναγιωτόπουλος είχε εντοπίσει το πρόβλημα στις αρχές του έτους (όταν δεν ήταν μέλος του υπουργικού συμβουλίου), υποβάλλοντας σχετική ερώτηση στη Βουλή. «Ήδη οι ποσότητες που παρέχονται έναντι των αιτούμενων από τους δύο ΤΟΕΒ για την εξυπηρέτηση της άρδευσης των εκτάσεων τα τελευταία πέντε χρόνια είναι μειωμένες σημαντικά, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται ήδη πολλαπλά προβλήματα στην άρδευση της δυτικής πεδιάδας του Νέστου (περιοχή Χρυσούπολης Καβάλας), με επιπτώσεις στη φυτική παραγωγή. Με απλά λόγια, ήδη οι διαθέσιμες ποσότητες από το φράγμα του Θησαυρού, το οποίο διαχειρίζεται την καταντά αυτού παροχή του ποταμού Νέστου, δεν επαρκούν έναντι των υφιστάμενων σήμερα αναγκών άρδευσης» εξηγούσε ο βουλευτής.
«Μοιράζουν κάτι που δεν υπάρχει»
Αρμόδιοι παράγοντες που δεν έχουν εξουσιοδοτηθεί να μιλήσουν επωνύμως, επισημαίνουν στο inside story ότι δεν γίνεται να κατασκευαστεί ένα τεράστιο έργο το 2024 με βάση τα υδρολογικά δεδομένα του 2005, όταν εμφανώς το νερό λιγοστεύει χρόνο με τον χρόνο. «Με το νέο αρδευτικό θέλουν να μοιράσουν κάτι που δεν υπάρχει», σχολιάζουν.
«Αν χάσουμε το νερό θα έχουν όλοι οι αγρότες πρόβλημα βιωσιμότητας» λέει στο inside story ο Ανδρέας Καμαριανάκης, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Ξάνθης.
Ο ίδιος πιστεύει ότι τo νερό φτάνει και για την Καβάλα και για την Ξάνθη, και για το νέο μεγάλο αρδευτικό έργο, «αρκεί να γίνει είναι εξορθολογισμός, με τη χρήση οικονομικότερων μεθόδων άρδευσης και ποικιλιών που δεν χρειάζονται τόσο νερό. Μπορεί να εφαρμοστεί στάγδην άρδευση, επιφανειακή και υπόγεια, και με τη χρήση αισθητήρων υγρασίας μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση έως και 70%, σε σχέση με τη μέθοδο της κατάκλυσης του χωραφιού με νερό». Μόνο που τέτοιου είδους αλλαγές προϋποθέτουν μεγάλες επενδύσεις από την πλευρά των αγροτών, οι οποίοι προς το παρόν έχουν διαθέσιμο το νερό, σχεδόν δωρεάν. Για πόσο όμως;
Αν υποθέσουμε ότι η ποσότητα του νερού που φτάνει σήμερα στα κανάλια θα παραμείνει η ίδια, θα διοχετεύεται σε περισσότερα στρέμματα, οπότε το νερό θα λιγοστεύει για όλους. Αν δε συνεχίσει η ανομβρία, το πρόβλημα θα ενταθεί.
