Εντυπωσιακές εικόνες και μνήμες από την εποχή της Μπουρούς την εποχή της πτώσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, της Βουλγαρικής Κατοχής και της Απελευθέρωσης ανασύρει ο συλλέκτης Μανώλης Χούμας σε νέα ανάρτησή του.
Αναλυτικά:
Ο φωτογράφος έστησε τον τρίποδα της μηχανής του, στην αυλή του βατοπεδινού Μοναστηριού τ’ Άη Νοκόλα κι απαθανάτισε τις παμπάλαιες κτιριακές εγκαταστάσεις του σημερινού Αλιευτικού Συνεταιρισμού Βιστονίδας.
Νομίζω πως όλα τα κτίσματα υπάρχουν και σήμερα, εκτός βέβαια απ’ τα αινιγματικά πυραμιδοειδή κατασκευάσματα. Να κάνω μια εκτίμηση γι’ αυτά, κουμματάκ’ αυθαίρετη μαθές. Θαρρώ πως είναι καλάμια, τοποθετημένα σε σχήμα πυραμίδας για στέγνωμα. Τα χρησιμοποιούσαν, αφού προηγουμένως τα καθάριζαν προσεκτικά κι αφού τα έπλεκαν με σάζι, για να δημιουργήσουν τους φράχτες – περίβολους των ιχθυοπαγίδων (κουζλούκια).
Δεν αποκλείεται ωστόσο νά ‘ναι προκατασκευασμένες καλαμένιες στέγες παραλίμνιων ή λιμναίων οικίσκων της Μπουρούς.
Δεξιά διακρίνεται το φουγάρο του φούρνου, όπου έψηναν οι αλιείς – οι εργάτες της θάλασσας και της σκληρής βιοπάλης, τα καρβέλια τους, τα φαγητά τους αλλά και κάπνιζαν τα περίφημα χέλια και τα κεφαλόπουλα.
Στις μεγάλες αγορές της Κωνσταντινούπολης κι όχι μόνο, οι θησαυροί της Βιστονίδας όπως ήταν τ’ αυγοτάραχα, τα χέλια κι οι λυκουρίνοι, συναγωνίζονταν σε ποιότητα τ’ αντίστοιχα νίτικα εδέσματα των γνωστών ιχθυοτροφείων της Αίνου.
Να φας αχέλι της Μπουρούς
Να πιείς κρασί της Μάκρης
Και να φιλήσεις Ξανθιανή
Ποτέ να μη πεθάνεις!
Η εικόνα είναι τμήμα ταχυδρομικής κάρτας της Οθωμανικής Περιόδου, που φωτογραφήθηκε κατά την ταπεινή μου άποψη κοντά στο 1900 ή ίσως και νωρίτερα.
Ο εκδότης κι ο φωτογράφος είναι άγνωστοι.
Οι εικόνες είναι αριθμημένες κι ανοίγουν πατώντας το βέλος στα δεξιά.
Αύγουστος του 2024 – ΜΣΧ.
Λέτε να εμφανιστεί πάλι ο μπάρμπα Μιχαλιός – ο κατά κόσμον Μπουναρτζίδης Μιχαήλ – να μας συμβουλέψει να σηκώσουμε λίγο την εικόνα από δεξιά, για να μη χυθεί η θάλασσα;
Η εικόνα είναι μεγεθυμένο τμήμα της 5ης Εικόνας
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΣ ΑΣΤΗΡ Κωνσταντινούπολης, Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου 1861 αρ.φ.10 σελ 4.
ΑΝΑΤΟΛΗ Αθήνας, Δευτέρα 23 Μαρτίου 1920 αρ.φ.13 σελ 2.
Κάθε φορά που προκύπτει τ’ όνομα του μέγιστου πολιτικού άνδρα Χαρίσιου Βαμβακά, αυθόρμητα μου έρχονται τα λόγια του σε μια συνέντευξη – εξομολόγηση, « όταν διορίστηκα αντιπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Υπάτη Αρμοστεία της Δυτικής Θράκης, που έδρευε στην Κομοτηνή (τότε Γκιουμουρτζίνα) με Αρμοστή τον Σαρλ Αντουάν Σαρπύ, μου ‘δωσαν ένα παλιό δωμάτιο σ’ ένα παρατημένο σπίτι. Όλα μου τα έπιπλα ήταν ένα παλιό αχυρένιο στρώμα στο πάτωμα, ένα τραπέζι, μια καρέκλα, μια γκαζόλαμπα και μια γραφομηχανή».
Ο Βαμβακάς ήταν ο κύριος συντελεστής στην ομαλή ενσωμάτωση της πολύπαθης Δυτικής Θράκης στον ελληνικό κορμό
«…φτάνει και στην πόλι Δίκαια, που ήταν ακριβώς κάτω από τη Βιστονίδα λίμνη, τη Μπουρού, όπου και σώζονται μερικά βυζαντινά και ρωμαϊκά ερείπια, καθώς και λείψανα ελληνικά. Κι’ απάνω απ’ αυτή λέγει, είναι η Βιστονίς λίμνη, που ήταν άλλοτε κάμπος, χαμηλότερος απ’ τη θάλασσα, όπου έβοσκαν τα ανθρωποφάγα άλογα του Διομήδη.»
Από ‘δω και κάτω το παραμύθι αποκτάει ηρωικές διαστάσεις, «…Την έκανε λίμνη ο Ηρακλής ανοίγοντας χαντάκι προς τη θάλασσα …»
Ο διακεκριμένος Στίλπων Κυριακίδης δημοσιεύει μια σειρά άρθρων σε πρωτοσέλιδα εφημερίδας.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Θεσσαλονίκης, Πέμπτη 22 Μαΐου 1930 αρ.φ.6423 σελ 1
Διαστάσεις : 14 x 8.9εκ.
