Mε αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος (31 Μαΐου) το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Ξάνθης «ΕΚΦΡΑΣΗ» απευθυνόμενο στην ευρύτερη κοινότητα θέλει να επιστήσει την προσοχή αναφορικά με τον τρόπο που η καπνοβιομηχανία προσπαθεί να προσεγγίσει τους νέους ως πελάτες.
Προσελκύοντας την επόμενη γενιά: πώς η καπνοβιομηχανία ψαρεύει τους νέους πελάτες
Δημιουργία περιβάλλοντος που προωθεί την πρόσληψη της νικοτίνης από τους νέους
Οι περισσότεροι ενήλικες που κάνουν χρήση καπνού ξεκινούν όταν είναι παιδιά ή νεαροί
ενήλικες, με τους χρήστες εφ’ όρου ζωής να είναι πιο πιθανό να εξαρτηθούν πριν από την
ηλικία των 21 ετών.
Ο κλάδος της καπνοβιομηχανίας εργάζεται για να προσεγγίσει παιδιά και νέους για να
αντικαταστήσει πελάτες που έχουν κόψει το κάπνισμα. Και το πετυχαίνει: υπολογίζεται ότι 37εκατομμύρια παιδιά ηλικίας 13-15 ετών κάνουν χρήση καπνού παγκοσμίως, και στις
περισσότερες χώρες η χρήση των ηλεκτρονικών καπνικών προϊόντων είναι πιο διαδεδομένη
στους νέους παρά στις παλαιότερες γενιές.
Στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), τα ηλεκτρονικά
τσιγάρα έχουν ξεπεράσει τα συμβατικά τσιγάρα σε δημοτικότητα, με το 32% των 15χρονων
που συμμετείχαν στην έρευνα να αναφέρει τη χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου κάποια
στιγμή και το 20% τις τελευταίες 30 ημέρες.
Η γκάμα των προϊόντων που χρησιμοποιεί η βιομηχανία για να προσελκύσει τη νεολαία
έχει επεκταθεί σημαντικά, από τσιγάρα, πουράκια και ναργιλέ μέχρι νεότερα προϊόντα
όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού και τα σακουλάκια
νικοτίνης (Snus). Αρωματισμένα προϊόντα και πρόσθετα, κομψά σχέδια και φιλικές προς
τα παιδιά συσκευασίες και εικόνες κάνουν τα εθιστικά προϊόντα ακόμα πιο ελκυστικά στη
νεολαία.
Οι εταιρείες λανσάρουν γρήγορα νέα προϊόντα που παρακάμπτουν ή δεν περιλαμβάνονται
στους ισχύοντες νόμους και χρησιμοποιούν κάθε διαθέσιμο μέσο για να διευρύνουν το
μερίδιο αγοράς τους πριν προλάβουν οι κανονισμοί να τα καλύψουν.
Οι τακτικές της βιομηχανίας περιλαμβάνουν την τοποθέτηση πολλών προϊόντων
νικοτίνης ως «ασφαλέστερα» από τα τσιγάρα, αποσπώντας πιθανώς την προσοχή των
υπευθύνων χάραξης πολιτικής και των καταναλωτών από το γεγονός ότι η ίδια η νικοτίνη
είναι εθιστική και επιβλαβής, ιδιαίτερα για τα παιδιά και τους νέους.
Για παράδειγμα, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα με νικοτίνη είναι εξαιρετικά εθιστικά και είναι
επιβλαβή για την υγεία. Αν και οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία δεν είναι ακόμα
πλήρως κατανοητές, έχει διαπιστωθεί ότι παράγουν τοξικές ουσίες, μερικές από τις
οποίες είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο και άλλες που αυξάνουν τον κίνδυνο
καρδιακών και πνευμονικών διαταραχών. Η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων μπορεί επίσης
να επηρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου, οδηγώντας δυνητικά σε μαθησιακές και
αγχώδεις διαταραχές για τους νέους.
Οι καπνοβιομηχανίες και οι συναφείς βιομηχανίες συνεχίζουν να χρησιμοποιούν πολλές
τακτικές για να προσελκύσουν νέους ανθρώπους και να διατηρήσουν και να αναπτύξουν
την επιχείρηση καπνού, όπως:
κυκλοφορία νέων προϊόντων, τα οποία συχνά διαθέτουν γεύσεις φιλικές προς τα
παιδιά και σχέδια που κυμαίνονται από χαρακτήρες κινουμένων σχεδίων έως κομψά
σχέδια υψηλής τεχνολογίας.
εμπορία και πώληση αυτών των προϊόντων κοντά σε σχολεία, τοποθέτηση τους σε
ράφια που είναι στο ύψος των ματιών των παιδιών, κοντά σε σνακ, γλυκά ή
αναψυκτικά.
μάρκετινγκ αυτών των προϊόντων σε ψηφιακούς χώρους, συμπεριλαμβανομένων
των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των υπηρεσιών ροής και των πλατφορμών
τυχερών παιχνιδιών και διασφαλίζοντας την έγκριση των influencers και των
διασημοτήτων.
χορηγία εκδηλώσεων με προσανατολισμό τη νεολαία, συμπεριλαμβανομένων
αθλητικών εκδηλώσεων και συναυλιών, καθώς και σχολικών προγραμμάτων.
μείωση των τιμών των ηλεκτρονικών τσιγάρων μιας χρήσης, συμμετοχή σε
προωθητικές ενέργειες «αγοράζοντας ένα, παίρνετε ένα δωρεάν» και πώληση
μεμονωμένων τσιγάρων, ώστε να είναι προσιτά για παιδιά και νέους.
δίνοντας δωρεάν δείγματα.
υποβαθμίζοντας τις αντιλήψεις για τον εθισμό και τους πιθανούς κινδύνους για την
υγεία.
χρηματοδότηση και προσπάθεια διεξαγωγής δραστηριοτήτων εταιρικής κοινωνικής
ευθύνης σε τοπικές κοινωνίες, ώστε οι νέοι να έχουν μια πιο θετική αντίληψη για
τον κλάδο της καπνοβιομηχανίας.
Δυστυχώς, αυτές οι τακτικές αποδίδουν. Στοιχεία από όλο τον κόσμο δείχνουν μια
ανησυχητική αποδοχή από τα παιδιά ορισμένων προϊόντων, όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Η καπνοβιομηχανία πετυχαίνει τις προσπάθειές της να δημιουργήσει μια νέα γενιά νέων
που καπνίζουν, ατμίζουν ή «πιπιλίζουν» φακελάκια νικοτίνης.
Είναι σημαντικό λοιπόν να εστιάσουμε στην πρόληψη και στην έγκαιρη ενημέρωση των
παιδιών, ώστε να καταρριφτούν οι μύθοι που σχετίζονται με την χρήση των
συγκεκριμένων καπνικών προϊόντων.
