Παρουσίαση ευρημάτων έρευνας του aftodioikisi.gr στους δήμους της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Μάιος 2023
Μεθοδολογικές παρατηρήσεις
Η έρευνα στόχευσε στην καταγραφή του βαθμού ικανοποίησης των πολιτών της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης από την περιφερειακή και τις δημοτικές αρχές τους, καθώς και στην καταγραφή των προτεραιοτήτων τοπικής πολιτικής των πολιτών στο επίπεδο των δήμων. Για την έρευνα χρησιμοποιήθηκε κλειστό ερωτηματολόγιο που συμπληρώθηκε σε ποσοστό περίπου 55% διαδικτυακά από το κοινό αναφοράς κατόπιν σχετικής πρόσκλησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του έργου και προώθησης από την ερευνητική ομάδα σε παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, και σε ποσοστό περίπου 45% τηλεφωνικώς με ποσοστώσεις δήμων ώστε να συμπληρωθούν δείγματα τουλάχιστον 300 ατόμων για καθένα από τους δήμους που ερευνήθηκαν. Για τη διαδικτυακή συμπλήρωση του ερωτηματολογίου χρησιμοποιήθηκε η πλατφόρμα Google Forms και το ερωτηματολόγιο παρέμεινε διαθέσιμο στο κοινό για χρονικό διάστημα 11 ημερών, από 28 Απριλίου έως 8 Μαϊου 2023. Οι τηλεφωνικές συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν κατά το διάστημα 9-10 Μαϊου 2023.
Συγκεντρώθηκαν συνολικά 1805 ερωτηματολόγια, εκ των οποίων τα 960 με την online έρευνα και τα 845 με την τηλεφωνική έρευνα. Στο δείγμα εντοπίζονται μικρές ασυμμετρίες ως προς το επίπεδο μόρφωσης και την ηλικία των ερωτηθέντων, με τους περισσότερο μορφωμένους και τους ηλικίας 35-54 ετών πολίτες να είναι πιο πολλοί στο δείγμα σε σύγκριση με την αναλογία τους στον πληθυσμό. Σημειώνεται ότι το δείγμα σταθμίστηκε ως προς την δηλωθείσα ψήφο στις εκλογές του 2019.
Ικανοποίηση και προοπτική επανεκλογής Περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Η έρευνα κατέγραψε επίσης τις απαντήσεις των ερωτηθέντων στο ερώτημα της ικανοποίησης από το έργο του σημερινού Περιφερειάρχη Πελοποννήσου κ. Μέτιο. Το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν απολύτως ικανοποιημένοι είναι σχετικά χαμηλό και φτάνει στο 15%, ενώ μερικώς ικανοποιημένοι δηλώνουν το 31% του δείγματος (βλ. Πίνακα 1). Το ποσοστό απόλυτης ικανοποίησης είναι υψηλότερο στην εκλογική περιφέρεια Ροδόπης, τον τόπο καταγωγής του κ. Μέτιου, και χαμηλότερο στις περιφέρειες Δράμας και Καβάλας. Σημειώνεται ότι ο κ. Μέτιος είχε λάβει ιδιαιτέρως χαμηλό ποσοστό στην περιφέρεια Καβάλας το 2019, κάτι που ωστόσο δεν καταγράφηκε για την περίπτωση της Δράμας.
Πίνακας 1. Πόσο ικανοποιημένοι είστε από το έργο του σημερινού Περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης;
ΣΥΝΟΛΟ | ΕΒΡΟΥ | ΡΟΔΟΠΗΣ | ΞΑΝΘΗΣ | ΔΡΑΜΑΣ | ΚΑΒΑΛΑΣ | |
Πολύ | 15 | 17 | 21 | 15 | 13 | 12 |
Λίγο | 31 | 30 | 27 | 29 | 28 | 38 |
Καθόλου | 49 | 49 | 47 | 52 | 55 | 46 |
ΔΞ/ΔΑ | 5 | 4 | 5 | 4 | 4 | 4 |
Ο δείκτης χαμηλής ικανοποίησης μεταφράζεται και σε αντίστοιχη εκτίμηση για την αξία επανεκλογής του κ. Μέτιου. Όπως αποτυπώνεται και στον Πίνακα 2, μόνο το 18% των ερωτηθέντων δήλωσαν απολύτως σίγουροι ότι ο κ. Μέτιος θα πρέπει να επανεκλεγεί, ενώ το 49% αυτών δήλωσαν απολύτως σίγουροι ότι αυτό δεν πρέπει να συμβεί και το 29% επιφυλάχτηκαν να απαντήσουν. Συμπεραίνεται ότι στο σύνολο του δείγματος ο κ. Μέτιος δύναται να συγκεντρώσει αθροιστικά ένα ποσοστό της τάξης του 30%-35% στον πρώτο γύρο των εκλογών (όσων είναι σίγουροι ότι πρέπει να επανεκλεγεί και όσων δεν δηλώνουν ευθέως ότι δεν πρέπει να εκλεγεί), ποσοστό ελαφρώς χαμηλότερο από αυτό που έλαβε στον πρώτο γύρο του 2019 και που αφήνει ανοιχτή τη μάχη στον δεύτερο γύρο. Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Μέτιος είχε κερδίσει οριακά στον δεύτερο γύρο του 2019 με ποσοστό μόλις 50.7%. Χαρακτηριστικό της αβέβαιης πορείας της υποψηφιότητας του κ. Μέτιου είναι το γεγονός ότι μόνο το 32% των ψηφοφόρων της ΝΔ -η οποία και του είχε δώσει το χρίσμα στις εκλογές του 2019- δηλώνουν απολύτως σίγουροι για την ανάγκη επανεκλογής του, ενώ την ίδια ώρα το 40% αυτών δηλώνουν ότι δεν πρέπει να επανεκλεγεί (βλ. Πίνακα 3). Παραλλήλως, η απήχησή του στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ είναι εξαιρετικά χαμηλή.
Πίνακας 2. Πιστεύετε ότι ο σημερινός Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης θα πρέπει να επανεκλεγεί στις προσεχείς εκλογές;
ΣΥΝΟΛΟ | ΕΒΡΟΥ | ΡΟΔΟΠΗΣ | ΞΑΝΘΗΣ | ΔΡΑΜΑΣ | ΚΑΒΑΛΑΣ | |
Σίγουρα ναι | 18 | 19 | 25 | 15 | 13 | 14 |
Δεν είμαι σίγουρος/η | 29 | 29 | 25 | 30 | 25 | 37 |
Σίγουρα όχι | 49 | 49 | 45 | 54 | 55 | 47 |
ΔΞ/ΔΑ | 4 | 3 | 5 | 1 | 7 | 2 |
Πίνακας 3. Επανεκλογή Περιφερειάρχη Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και ψήφος στις βουλευτικές εκλογές του 2019
ΝΔ | ΣΥΡΙΖΑ | ΠΑΣΟΚ | |
Σίγουρα ναι | 32 | 4 | 8 |
Δεν είμαι σίγουρος/η | 24 | 26 | 39 |
Σίγουρα όχι | 40 | 68 | 49 |
ΔΞ/ΔΑ | 4 | 2 | 4 |
Στην έρευνα δόθηκε και το υποθετικό ερώτημα επιλογής ψήφου σε δεύτερο γύρο των περιφερειακών εκλογών με υποψηφίους τους κ.κ. Μέτιο, Τοψίδη και Πετρίδη, δηλαδή τους δύο υποψηφίους που μονομάχησαν και στον δεύτερο γύρο των περιφερειακών εκλογών του 2019 και έναν πιθανό νέο υποψήφιο και γνωστό άνθρωπο της αυτοδιοίκησης. Η μέτρηση αποτύπωσε την ισοδυναμία των τριών υποψηφίων, καθώς ο κ. Τοψίδης συγκέντρωσε το 23% των προτιμήσεων, ο κ. Μέτιος το 22% και ο κ. Πετρίδης το 19%, με το 25% του δείγματος να δηλώνουν ότι δεν προτιμούν κανέναν από τους δύο
υποψηφίους. Υπενθυμίζεται ότι οι κ.κ. Μέτιος και Τόψίδης που προέρχονται από τη ΝΔ, είχαν λάβει στον α΄ γύρο των εκλογών του 2019 34,4 και 30,6% αντίστοιχα, ενώ οι υποστηριζόμενοι από το ΣΥΡΙΖΑ Κ. Κατσιμίγας και από το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ Κ. Σιμιτσής 12,7 και 10.,6% αντίστοιχα. Ενδεχόμενη υποψηφιότητα του κ. Πετρίδη φαίνεται να αποσπά περίπου τα 2/5 των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ του 2019, καθώς και ένα μικρό τμήμα ψηφοφόρων της ΝΔ. Τέλος, σημειώνεται ότι ο κ. Τοψίδης αποσπά σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων της ΝΔ, αλλά και περίπου το 1/5 των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ (βλ. Πίνακα 4)
Πίνακας 4. Και σε περίπτωση που στον δεύτερο γύρο των εκλογών για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης βρεθούν αντιμέτωποι οι κ.κ. Μέτιος, Τοψίδης και Πετρίδης, εσείς ποιον από τους τρεις θα επιλέγατε;
ΣΥΝΟΛΟ | ΝΔ 2019 | ΣΥΡΙΖΑ 2019 | ΠΑΣΟΚ 2019 | |
ΜΕΤΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ | 22 | 37 | 4 | 11 |
ΤΟΨΙΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ | 23 | 28 | 22 | 19 |
ΠΕΤΡΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ | 19 | 10 | 41 | 39 |
Κανέναν από τους παραπάνω | 25 | 15 | 24 | 17 |
ΔΞ/ΔΑ | 11 | 10 | 9 | 14 |
Τέλος, αναφορικά με διαφορές στην απήχηση των δύο υποψηφίων, σημειώνεται ότι ο κ. Μέτιος δεν εμφανίζει σημαντικές διαφορές μεταξύ διαφορετικών ομάδων του πληθυσμού, ενώ ο κ. Τοψίδης παρουσιάζεται ιδιαιτέρως ισχυρός στην ενδιάμεση ηλικιακή κατηγορία. Σημαντικότερη πάντως είναι η διαφορά στην απήχησή τους ανά γεωγραφική περιοχή, με τον κ. Τοψίδη να εμφανίζεται πρώτος στις περιφέρειες Ξάνθης και Δράμας και τον κ. Πετρίδη να κερδίσει υψηλότερα ποσοστά από τον μέσο όρο του στις περιφέρειες Ροδόπης και Καβάλας (βλ. Πίνακας 5).
Πίνακας 5. Και σε περίπτωση που στον δεύτερο γύρο των εκλογών για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης βρεθούν αντιμέτωποι οι κ.κ. Μέτιος, Τοψίδης και Πετρίδης, εσείς ποιον από τους τρεις θα επιλέγατε; [φύλο, ηλικία, εκλογική περιφέρεια]
ΣΥΝΟΛΟ | ΑΝΔΡΕΣ | ΓΥΝΑΙΚΕΣ | 17-34 | 35-54 | 55+ | |
ΜΕΤΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ | 22 | 24 | 20 | 24 | 24 | 20 |
ΤΟΨΙΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ | 23 | 23 | 23 | 17 | 28 | 24 |
ΠΕΤΡΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ | 19 | 19 | 20 | 17 | 18 | 24 |
Κανέναν από τους παραπάνω | 25 | 23 | 27 | 30 | 23 | 22 |
ΔΞ/ΔΑ | 11 | 11 | 10 | 14 | 7 | 10 |
ΣΥΝΟΛΟ | ΕΒΡΟΥ | ΡΟΔΟΠΗΣ | ΞΑΝΘΗΣ | ΔΡΑΜΑΣ | ΚΑΒΑΛΑΣ | |
ΜΕΤΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ | 22 | 26 | 25 | 21 | 17 | 18 |
ΤΟΨΙΔΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ | 23 | 24 | 13 | 31 | 36 | 20 |
ΠΕΤΡΙΔΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ | 19 | 15 | 29 | 12 | 11 | 23 |
Κανέναν από τους παραπάνω | 25 | 23 | 22 | 32 | 26 | 31 |
ΔΞ/ΔΑ | 11 | 12 | 11 | 4 | 10 | 8 |
Ικανοποίηση από τα πεπραγμένα των σημερινών δημοτικών διοικήσεων1
Ο βασικός δείκτης ικανοποίησης από την καθημερινότητα των πολιτών στους δήμους της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης αποτυπώνεται σχετικά χαμηλός. Ένας στους δύο ερωτώμενους θεωρούν πως η γεωγραφική τους περιοχή έχει βιώσει μια γενικότερη επιδείνωση την τελευταία τετραετία, ενώ μόνο το 23% δηλώνουν πως η περιοχή στην οποία διαμένουν έχει βιώσει βελτίωση. Παρατηρείται μια διακύμανση στο ποσοστό εκείνων που εκφράζουν θετικές αξιολογήσεις για την καθημερινότητα από δήμο σε δήμο, με το ποσοστό εκείνων που εκφράζουν θετικές αξιολογήσεις να είναι σημαντικά υψηλότερο στον Δήμο Καβάλας (>30%) και σημαντικά χαμηλότερο στο Δήμο Ξάνθης (<15%).
Πίνακας 6. Θα λέγατε ότι συνολικά η εικόνα στον Δήμο σας είναι καλύτερη ή χειρότερη σήμερα σε σύγκριση με αυτήν πριν από τέσσερα χρόνια;
Καλύτερη | 23 |
Η ίδια | 22 |
Χειρότερη | 54 |
ΔΞ/ΔΑ | 1 |
Η σχετικά χαμηλή ικανοποίηση από την καθημερινότητα στην περιοχή κατοικίας μεταφράζεται σε αντίστοιχα σχετικά χαμηλά ποσοστά ικανοποίησης από το έργο του εκάστοτε Δημάρχου. Το 48% του δείγματος δήλωσαν «καθόλου ικανοποιημένοι», ενώ μόνο το 20% δήλωσαν «πολύ ικανοποιημένοι» από το έργο της δημοτικής τους αρχής (βλ. Πίνακα 7). Σημειώνεται ότι η εικόνα στον Δήμο Καβάλας είναι αρκετά διαφορετική, καθώς το 27% δηλώνουν «πολύ ικανοποιημένοι» και μόνο το 36% δηλώνουν
«καθόλου ικανοποιημένοι» (βλ. Πίνακα 7α).
Πίνακας 7. Πόσο ικανοποιημένοι είστε από το έργο του σημερινού Δημάρχου σας;
Πολύ | 20 |
Λίγο | 30 |
Καθόλου | 48 |
ΔΞ/ΔΑ | 2 |
Πίνακας 7α. Ικανοποίηση από το έργου των Δημάρχων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Πολύ | Λίγο | Καθόλου | ΔΞ/ΔΑ | |
Αλεξανδρούπολης | 16 | 28 | 54 | 2 |
Κομοτηνής | 18 | 42 | 39 | 1 |
Ξάνθης | 9 | 17 | 74 | 0 |
Καβάλας | 27 | 37 | 36 | 0 |
1 Σημειώνεται ότι στις καταγραφές που αφορούν το σύνολο των δήμων της περιφέρειας, χρησιμοποιήθηκε μόνο το δείγμα της διαδικτυακής έρευνας ώστε να μην επηρεαστεί το δείγμα από την ισοστάθμιση των δειγμάτων ανά δήμο στα 300 άτομα που προέκυψε μετά την προσθήκη και του δείγματος της τηλεφωνικής έρευνας.
Η χαμηλή ικανοποίηση από το έργο του μέσου Δημάρχου της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης μεταφράζεται σε περιορισμένη -κατά μέσο όρο- στήριξη της άποψης ότι ο σημερινός Δήμαρχος πρέπει να επανεκλεγεί. Στο σύνολο του δείγματος, την άποψη αυτή μοιράζεται το 22% των ερωτηθέντων, ενώ κατά της επανεκλογής του Δημάρχου τάσσονται το 54% των ερωτηθέντων. Υπογραμμίζεται και πάλι ότι η εικόνα για τον Δήμαρχο Καβάλας είναι ευνοϊκότερη, καθώς το 28% του δείγματος δηλώνουν ότι ο σημερινός κάτοχος του αξιώματος θα πρέπει να επανεκλεγεί, ενώ ένα σημαντικό τμήμα των πολιτών της Καβάλας δηλώνουν σκεπτικοί, αλλά όχι αρνητικοί έναντι της επανεκλογής του. Στον Δήμο Καβάλας, όπως και στον Δήμο Κομοτηνής, οι σημερινοί δήμαρχοι μοιάζουν να εκκινούν από ένα καλό σημείο διεκδίκησης. Στον Δήμο Αλεξανδρούπολης, ο σημερινός δήμαρχος μοιάζει να βρίσκεται σε πιο αδύναμο σημείο διεκδίκησης, καθώς δεν φαίνεται εφικτό να ξεπεράσει το 25% στον πρώτο γύρο των εκλογών του Οκτωβρίου 2023. Πολύ χαμηλή ωστόσο είναι η πιθανότητα επανεκλογής του σημερινού δημάρχου Ξάνθης, για τον οποίο το ποσοστό των πολιτών που εκφράζονται θετικά έναντι του ενδεχομένου επανεκλογής τους μένει κάτω από το 10% (βλ. Πίνακα 8α).
Πίνακας 8. Πιστεύετε ότι ο σημερινός Δήμαρχος θα πρέπει να επανεκλεγεί στις προσεχείς εκλογές;
Σίγουρα ναι | 22 |
Δεν είμαι σίγουρος/η | 22 |
Σίγουρα όχι | 54 |
ΔΞ/ΔΑ | 2 |
Πίνακας 8α. Προοπτική επανεκλογής Δημάρχων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Σίγουρα ναι | Δεν είμαι σίγουρος | Σίγουρα όχι | ΔΞ/ΔΑ | |
Αλεξανδρούπολης | 16 | 14 | 69 | 1 |
Κομοτηνής | 24 | 38 | 36 | 2 |
Ξάνθης | 6 | 13 | 77 | 4 |
Καβάλας | 28 | 23 | 49 | 0 |
Η συσχέτιση της ικανοποίησης από τις συνθήκες ζωής στο δήμο κατοικίας με την απάντηση στο ερώτημα για την επανεκλογή του εκάστοτε Δημάρχου είναι πολύ υψηλή για τους δήμους Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, καθώς τo 87% όσων δηλώνουν προτίμηση στην επανεκλογή είναι ικανοποιημένοι από τις συνθήκες, ενώ παραλλήλως περίπου το 89% όσων δηλώνουν ότι ο νυν δήμαρχος δεν πρέπει να επανεκλεγεί δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι από τις συνθήκες. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι συσχετίσεις αυτές είναι υψηλότερες από τις αντίστοιχες σε μεγάλους δήμους της χώρας, γεγονός που μαρτυρά τη στενότερη σύνδεση της ψήφου με τις επιδόσεις του έργου των δημάρχων στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη σε σύγκριση με άλλες πόλεις. Το κριτήριο του προσώπου είναι λιγότερο ισχυρό στην παρούσα τουλάχιστον συγκυρία για την επιλογή δημάρχου στις πόλεις της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.