«στις Μαρμαροπηγές – Θεατρικό επιτραπέζιο σε 7 λογικές», Παρατηρητής της Θράκης, 2022

Του Θανάση Μουσόπουλου

Αυτό τον καιρό ετοιμάζω ένα κείμενο για τον Έντγκαρ Άλλαν Πόου, κυρίως για τα μυστηριώδη διηγήματά του. Στο διήγημα «Το κλεμμένο γράμμα», που το διάβασα και παλιότερα, για να το νιώσω καλά, ο Poe έχει ένα σημείο που μιλά για τους μαθηματικούς και τη μαθηματική σκέψη. Λέει κοντά στα άλλα: «Τα μαθηματικά είναι η επιστήμη της μορφής και της ποσότητας, και ο μαθηματικός συλλογισμός δεν είναι τίποτε άλλο παρά λογική, εφαρμοσμένη στη μορφή και στην ποσότητα […] Δεν έτυχε να συναντήσω ακόμη τον αληθινό μαθηματικό, που θα μπορούσε κανείς να τον εμπιστευθεί και έξω από τις ρίζες και τις εξισώσεις του».

Έχω να ανταπαντήσω στον Πόου ότι εγώ γνώρισα ένα μαθηματικό που τον εμπιστεύομαι, γιατί είναι και ποιητής και φιλόσοφος και θεατρικός συγγραφέας, τον Θωμά Βουγιουκλή.

Εδώ και πολλές δεκαετίες έχουμε φιλία και συνεργασία. Ψάχνοντας στο αρχείο μου (το ηλεκτρονικό), βρήκα ένα δημοσίευμα στις 21 Μαρτίου του 2011, με τίτλο:

«Θωμάς Βουγιουκλής: Ποιητής μαθηματικός ή Μαθηματικός ποιητής ;»

Συχνά αναρωτιόμουν τι προηγείται, μαθηματικά ή ποίηση. Όπως γράφω στο κείμενό μου εκείνο: «Με την πάροδο του χρόνου, όλα αυτά ξεπεράστηκαν – βέβαια παίζω με τις λέξεις όπως πολύ συχνά κάνει ο Θωμάς μέσα στα ποιήματά του – σήμερα όμως που έχω τη χαρά να μιλήσω για το έργο του, θέλω να αποδείξω κάτι που έγραψα προ ετών για την ποίησή του : «Η ποιητική του ευαισθησία παντρεύει την τεχνολογία με τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα». Ποίηση και μαθηματικά συνυπάρχουν και συχνά συμπλέκονται.

Τώρα, όμως, με την έκδοση του έργου «στις Μαρμαροπηγές», μπήκαν καινούρια δεδομένα. Ο Πλάτων, προτού γνωρίσει τον Σωκράτη και γίνει μαθητής του, ήταν δραματικός ποιητής, έγραφε θεατρικά έργα θα λέγαμε. Οι διάλογοί του έχουν θεατρικό χαρακτήρα. Αυτόν το χαρακτήρα αποπνέει το νέο δημιούργημα του Θωμά.

«στις Μαρμαροπηγές – Θεατρικό επιτραπέζιο σε 7 λογικές», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Παρατηρητής της Θράκης», 2022. Προλογικά ο συγγραφέας εξηγεί:

«Ρώτησα τον δάσκαλο Παραστατικών Τεχνών Γιάννη Μήτρου αν είναι καλή ιδέα να γράψω ένα θεατρικό έργο θίγοντας ακροθιγώς θέματα που με απασχόλησαν στην 42ετή ακαδημαϊκή μου διδασκαλία στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Ο Γιάννης μού απάντησε: Ναι! Έτσι μπήκα στην υποχρέωση και ολοκλήρωσα το κείμενο αυτό σε λιγότερο από έναν χρόνο γράφοντας σε μερική απασχόληση! Με βοήθησε πολύ ο Γιάννης αλλά το έγραψα όπως φαντάζομαι εγώ τη θεατρική παράσταση, επομένως με πλήρως ερασιτεχνικό τρόπο. Εντέλει, παντελώς υπεύθυνος! Και… αδιόρθωτος!

Ολοκληρωμένο του το έδωσα να μου πει τη γνώμη του, αν είναι καλό σαν θεατρικό έργο. Αφού το διάβασε μου είπε: Είναι καλό ως Πλατωνικός διάλογος! Δεν αποθάρρυνε την έκδοση αφού βλέπετε ότι το τύπωσα!».

Στις Μαρμαροπηγές υπάρχουν παντού διάχυτες 7 λογικές: Έρωτας, Καρδιά, Μαθηματικά, Πάθος, Παιδεία, Φιλοσοφία, Φύση• 7 λογικές που συμπλέκονται και δημιουργούν μοναδικές θεατρικές διαδρομές, με σκηνικό το νησί της Θάσου και πρόσωπα τον «Δάσκαλο», τη Θεανώ και τη Σερβιτόρα.

Ο Δάσκαλος συζητεί με τη Θεανώ, καθώς κάθονται σε ένα τραπεζάκι, σε ελαιώνα, στη Θάσο, μπροστά σε καφέ – ψησταριά κοντά στη θάλασσα, στα περίφημα νταμάρια του νησιού, που ο συγγραφέας ονομάζει Μαρμαροπηγές.

Πρόκειται για μια φιλοσοφική «παράσταση» με (υποθετικό;) κοινό και σκηνοθέτη, με μια διαλεκτική συν-ύπαρξη.

Το έργο κλείνει με ένα τραγούδι:

Στις Μαρμαροπηγές Στίχοι, μουσική: Θωμάς Βουγιουκλής. Ερμηνεία: Θανάσης Γκαϊφύλλιας, Λία Τζιαμπάζη. Πιάνο, Ηχογράφηση, Mastering: Σωτήρης Λεμονίδης.

Όταν φιλώ τα χείλη σου / που τόσο τα ποθώ

θέλω να πιω το μέλι σου / να έχω φυλαχτό […]

Η αγαπητή φίλη και συνάδελφος Τζένη Κατσαρή Βαφειάδη, που «καλλωπίζει» τον Παρατηρητή Θράκης και τις εκδόσεις του, γράφει σε σημείωμά της για την έκδοση:

«Στην ειδυλιακή Θάσο και παρά θίν’ αλός, καλοκαίρι καιρό, όλα μπορεί να συμβούν. Όταν ένας καθηγητής μαθηματικός, και επί της ουσίας “δάσκαλος”, συναντά τη φοιτήτριά του Θεανώ και αρχίζουν να συζητούν για τις δικές τους 7 λογικές που είναι:

Έρωτας, Καρδιά, Μαθηματικά, Πάθος, Παιδεία, Φιλοσοφία, Φύση•

Με τη βοήθεια της νεαρής σερβιτόρας που προσφέρει μεν ουζάκι αλλά και ακούει και θέτει ζητήματα προς επίλυση στο διαλεγόμενο ζεύγος.

΄Ενα αξιοσημείωτο θεατρικό έργο που γράφεται από έναν ομότιμο σήμερα καθηγητή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου, τον Θωμά Βουγιουκλή, αξιοσημείωτο και υπό την έννοια ότι αρκετοί πανεπιστημιακοί γράφουν σήμερα, ποίηση κυρίως, με μη εμφανή όμως πανεπιστημιακή θεματική.

Το συγκεκριμένο θεατρικό ανοίγει στη λογοτεχνία του campus και το Δημοκρίτειο, αλλά όχι μόνον… Αφού είναι καθαρό μαθηματικό θέατρο, μάλλον από τα πρώτα ή μεταξύ των πρώτων που γράφεται στη χώρα μας.

Καλοτάξιδο και επί σκηνής ευχόμεθα!!!»

Το ευχόμεθα κι εμείς Θωμά!

ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΞΑΝΘΗ, ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ ΤΟΥ ΘΩΜΑ, 2022