https://youtu.be/YSvx1D66Rxo?t=85

10 χρόνια συμπληρώθηκαν από τον αδόκητο θάνατο του μεγάλου Έλληνα σκηνοθέτη Θόδωρου Αγγελόπουλου. Η Ξάνθη συνδέεται άρηκτα με το έργο του βραβευμένου δημιουργού  καθώς μέρος από το μνημειώδη “Θίασο”, γυρίστηκε στην Ξάνθη αμέσως μετά την πτώση της χούντας.

Το παζάρι, το πανδοχείο Αβέρωφ και η Παλιά Πόλη της Ξάνθης αποτέλεσαν το σκηνικό σε ορισμένες από τις πιο σημαντικές σκηνές μιας  ταινίας που άφησε το στίγμα της στην ελληνική και την παγκόσμια Τέχνη. Ο “Θίασος” γυρίστηκε το 1974 σε διάφορα μέρη της χώρας και στην Ξάνθη ενώ έχει αναδειχτεί μια από τις 100 πιο σημαντικές ταινίες στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου.

thiasos_averofΜια πολυβραβευμένη ταινία που συνδέει τις ταραγμένες ιστορικά περιόδους του τελευταίου αιώνα, που άφησε άφωνους τους κριτικούς και το κοινό παγκοσμίως για τις καινοτομίες  στην αφήγηση, την πλοκή και την υπόσταση των ηρώων , συνδυάζοντας τον αρχαίο μύθο των Ατρειδών με τη Γκόλφω της Λαϊκής παράδοσης.

Έτσι η πόλη της Ξάνθης, όπως ήταν μετά την πτώση της Χούντας, όταν και γυρίστηκαν οι σκηνές αλλά και όπως διασώζεται σε μεγάλο βαθμό και σήμερα, είναι παρούσα σε αυτή την ταινία ορόσημο του μεγάλου Έλληνα σκηνοθέτη. Συγκλονιστική είναι, φυσικά, η σκηνή που γυρίστηκε στο Παζάρι της Ξάνθης, και η οποία έχει αποτυπωθεί και σε φωτογραφίες που έχουν ληφθεί στη διάρκεια των γυρισμάτων, και είχαν αναδειχτεί από τον Τάσο Τεφρωνίδη. Επίσης σκηνές στο Χάνι Αβέρωφ αλλά και στη σημερινή οδό Φ. Αμοιρίδη, στην είσοδο της Παλιάς Πόλης, περιλαμβάνονται στο Θίασο.

Τι πραγματεύεται η ταινία.

Ο «Θίασος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου υπήρξε μια ταινία-θρύλος για το Ελληνικό Σινεμά αλλά και μια ταινία που εξέφρασε τη συσσωρευμένη μεταπολιτευτική κοινωνική καταπίεση, παρουσιάζοντας την ιστορία του εμφυλίου με μια εξαιρετική ακτινογραφία της ελληνικής κοινωνίας. Μια μικρογραφία της παθητικότητας με την οποία η ελληνική κοινωνία παρακολούθησε τις «μαύρες μέρες» του εμφυλίου, ιδωμένη από την αριστερή οπτική του εξαιρετικού έλληνα σκηνοθέτη

Τα ιστορικά γεγονότα που πραγματεύεται η ταινία συνέβησαν στα φοβερά χρόνια από το 1939 μέχρι το 1952: η τετράχρονη δικτατορία του Μεταξά, η γερμανική κατοχή του 1941, η δράση του Ε.Α.Μ. και του ΕΛ.Α.Σ., η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, η Βρετανική Κατοχή, τα «Δεκεμβριανά» και η «Συμφωνία της Βάρκιζας», η αντίδραση των ανταρτών, η αιματοχυσία και η αμερικανική παρέμβαση, που έδωσε την εκλογική νίκη στο στρατηγό Παπάγο το 1952.

Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας γυρίστηκε κατά τη διάρκεια της δικτατορίας γι αυτό και ο Αγγελόπουλος ήταν υποχρεωμένος να υπονοεί παρά να κάνει ευθείες αναφορές στα πολιτικά γεγονότα που πραγματεύεται. Για να προστατέψει τους συντελεστές της ταινίας, είχε κρατήσει μυστικό το πλήρες σενάριο, ενώ στις «αρχές» έλεγε ότι γυρίζει μία μοντέρνα εκδοχή της τριλογίας του Αισχύλου με φόντο τη δημοφιλή «Γκόλφω». Αρκετές σημαντικές σκηνές, με πιο σαφές πολιτικό περιεχόμενο, προστέθηκαν μετά την πτώση της δικτατορίας, όπως και τα επαναστατικά (απαγορευμένα) τραγούδια που επέλεξε ο Λουκιανός Κηλαηδόνης.

https://youtu.be/ZHviHcsO3kw

thiasos_titlos
Γύρισμα στο παζάρι με την Εύα Κοταμανίδου μπροστά στην πύλη από το χάνι που συνδέει το παζάρι με την οδό Κομοτηνής  (Παν. Τσαλδάρη)
thiasos_pazari_o1
Γύρισμα στο παζάρι με φόντο τον οίκο ανοχής «16 παράθυρα» στην αντίθετη πλευρά, με φόντο την περιοχή Σαμακώβ
thiasos_pazari_03
Γύρισμα στο παζάρι, μπροστά στους πάγκους
THIASOS_ORFEOS_
Γύρισμα με ομάδα αιχμαλώτων που περιφέρονται. Ανεβαίνει την οδό Αμοιρίδη από την πλατεία Αντίκα προς το παλιό Δημαρχείο.
thiasos_averof
Το χάνι Αβέρωφ πριν γκρεμιστεί. Γυρίστηκαν αρκετές σκηνές της ταινίας
THIASOS_XANI_
Λεπτομέρεια από την «πύλη» στο χάνι του «Μαργαρίτη»

thiasos_skini_tainia_1

Στιγμιότυπα από την ταινία

thiasos_skini_tainia_2
Στιγμιότυπα από την ταινία
thiasos_skini_tainia_1
Στιγμιότυπα από την ταινία
thiasos_skini_tainia_2
Στιγμιότυπα από την ταινία