Tην Τρίτη πραγματοποιήθηκε η πρώτη ιστορική περιήγηση στην Ξάνθη με θέμα την πόλη της περιόδου του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου, δράση την οποία συμπεριέλαβε το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης στη συμμετοχή του στις φετινές Γιορτές Παλιάς Πόλης. Εκ μέρους του Διευθυντή του Ιδρύματος, Ανδρέα Ματσάκου, χαιρέτισε τους συμμετέχοντες ο Υποψήφιος Διδάκτωρ Νίκος Κοσμίδης, ο οποίος και αναφέρθηκε στο ιστορικό προετοιμασίας αυτής της δράσης αλλά και σε άλλες οι οποίες θα ακολουθήσουν.
Μέσα από την παρουσίαση του Υπ. Διδ. Δημήτρη Καλογιαννίδη, οι συμμετέχοντες γνώρισαν σημεία τα οποία μαρτυρούν στοιχεία της γερμανικής και βουλγαρική Κατοχής. Η παράλληλη παρουσίαση ιστορικών φωτογραφιών εκείνης της περιόδου, πολλές εκ των οποίων διασώζουν την τότε όψη και χρήση των κτηρίων που συνάντησαν οι συμμετέχοντες κατά τη διάρκεια της περιήγησης, συνέβαλε στην ανασύσταση της μνήμης και στη θέαση της πόλης μέσα από το πρίσμα της φωτογραφικής αποτύπωσής της.
Όπως αναφέρει ο Νίκος Κοσμίδης: ” Κατά τη διάρκειά της περιήγησης συζητήσαμε, μεταξύ άλλων, για τη σχέση χώρου και μνήμης, για τη στάση των Ελληνικών αρχών και των κατοίκων της πόλης στο άκουσμα της κατάρρευσης του μετώπου της Μάχης των Οχυρών, για όψεις της περιόδου της βουλγαρικής Κατοχής, όπως η προσπάθεια εκβουλγαρισμού της κοινωνικής, εκπαιδευτικής και εκκλησιαστικής ζωής, καθώς και τη χρήση βίας εκ μέρους των κατοχικών δυνάμεων έναντι μορφών αντίστασης του Ελληνικού Λαού, όπως εκείνης του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ειδικό σταθμό στην περιήγηση αποτέλεσαν οι χώροι όπου προϋπήρχε η Συναγωγή και το Κοινοτικό Κέντρο της Εβραϊκής παροικίας, καθώς η Καπναποθήκη όπου κρατήθηκαν τα μέλη της πριν τη μεταφορά και την εξόντωσή τους στο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης της Τρεμπλίνκα το 1943. Το πρόγραμμα έκλεισε με την τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των θυμάτων του Ολοκαυτώματος και των μαρτύρων της περιόδου, και με την υπόσχεση πως οι προσπάθειες διατήρησής της θα συνεχιστούν και με την ανάπτυξη και άλλων προγραμμάτων στο πλαίσιο του project «Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιτισμού»”.
“Ευχαριστούμε τους συμπολίτες μας αλλά και επισκέπτες από την Κομοτηνή και την Αθήνα, οι οποίοι συμμετείχαν σ’ αυτήν την πρώτη προσπάθεια, για τον διάλογο που αναπτύξαμε και ιδιαίτερα την ιστορικό-αρχαιολόγο Μαρία Πετρά για τις παρεμβάσεις της. Τις ευχαριστίες μας, επίσης, εκφράζουμε στον Τάσο Τεφρωνίδη για την ευγενική παραχώρηση μέρους του φωτογραφικού υλικού που παρουσιάστηκε, στον Στέφανο Κοσμίδη για τη φωτογραφική αποτύπωση αυτής της πρώτης περιήγησης και στην Μαλαματένια Αλατζά για τη δημοσιογραφική της ματιά.” ανέφερε ο Νίκος Κοσμίδης ενώ η δεύτερη περιήγηση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη.
