Μια φωτογραφία που δείχνει την τραγικότητα των στιγμών της ναζιστικής θηριωδίας, δημοσιεύτηκε στο γκρουπ “Μια φορά και έναν καιρό” από τον Κώστα Μαυρομάτη, λόγω της επετείου μνήμης του Ολοκαυτώματος. 

Πρόκειται για την ξανθιώτικη εβραϊκή οικογένεια Βraunchtayn (Regina, Elsa, Freddie) που φωτογραφίζονται αμέριμνοι στο Λιμνίο της Ξάνθης, το 1943 λίγο πριν τη σύλληψή τους, που οδήγησε τελικά στην εξόντωσή τους. Σύμφωνα με τον Κ. Μαυρομάτη, συλλέκτη παλιών φωτογραφιών, η συγκεκριμένη οικογένεια, έχασε 50 μέλη της. Την φωτογραφία, μαζί με άλλες, του την εμπιστευθηκε η απόγονος της οικογένειας Ariela Shani την οποία και ευχαριστεί.

Όλα τα μέλη της μεγάλης εβραϊκής κοινότητας της Ξάνθης, περίπου 550, το 1943 είχαν συγκεντρωθεί από τις δυνάμεις κατοχής στην καπναποθήκη της οδού Σαλαμίνος και σε δύο μέρες σε βαγόνια του τρένου. Μεταφέρθηκan στη Θεσσαλονίκη και από εκεί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Τρεμπλίνκα, όπου εξοντώθηκαν όλοι…

Καθώς μέχρι σήμερα η τοπική κοινωνία, με εξαίρεση το ΠΑΚΕΘΡΑ και μεμωνομένους πολίτες, παρέμενε απαθής για την ιστορία αλλά και το δράμα της ξανθιώτικης εβραϊκής κοινότητας που είχε πολύ ισχυρό αποτύπωμα στην Ξάνθη, ανοίγει διαρκώς η συζήτηση για την αναβίωση και διατήρηση της μνήμης μέσα από διάφορες δράσεις.