Ένας αγαπητός και πολύ δημιουργικός και επιτυχημένος Ξανθιώτης, “επέστρεψε” το Σάββατο στην πόλη του για να παρουσιάσει το νέο του μυθιστόρημα. Ο Στέφανος Τσιτσόπουλος, συγγραφέας-δημοσιογράφος-μουσικός παραγωγός με προσωπικό αποτύπωμα σε ό,τι καταπιάστηκε. Ο Στέφανος, εκτός των άλλων, φρόντισε πάντα με την πνευματώδη και καλοδουλεμένη γραφή του να περιγράφει το κλίμα μιας άλλης εποχής, είτε έγραφε σε χρόνο παρόντα, είτε  σε χρόνο παρελθοντικό.

Με τη συνέντευξή του στο Δημοτικό Ραδιόφωνο -του οποίου υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος- μας θύμισε και την εντυπωσιακή συναυλία των Στέρεο Νόβα, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, που έφερε ο ίδιος στην Ξάνθη όταν φρόντισε να πείσει τον Φίλιππο Αμοιρίδη να βγουν τα καθίσματα του αμφιθεάτρου, ώστε να γίνει μια εντυπωσιακή συναυλιακή αίθουσα για μια μέρα και να γραφτεί ιστορία. Δεν επαναλήφθηκε ποτέ κάτι τέτοιο αλλά άφησε το στίγμα του, παρά τις δυσκολίες που πάντα θα συναντούν τα “νεοτερικά” εγχειρήματα, στην εποχή τους.

Ας μην ξεχνάμε ότι, όχι πολύ μακριά, τη δεκαετία του ’80, που το ΠΑΣΟΚ κυριαρχούσε και προωθούσε δράσεις για όλες τις κοινωνικές ομάδες μεταξύ των οποίων για τη Νέα Γενιά, κάθε εκδήλωση που απευθυνόταν στους νέους, γινόταν στόχος του συντηρητικού κατεστημένου της πόλης, που όσο απέμεινε συνεχίζει να εκφράζεται με την ίδια γραφικότητα. Ας μην ξεχάσουμε πόσο λοιδορήθηκε ο αείμνηστος Νομάρχης Μπερέτας για μια συναυλία που τόλμησε να παρακολουθήσει μαζί με τους νέους και όσοι πριν ή μετά από αυτόν, τόλμησαν να παρεκκλίνουν από τα “χρηστά ήθη”…

Ίδια τύχη επιφύλαξε η πόλη και στο μεγάλο ευεργέτη της, το Νομάρχη Θανόπουλο που κατέστησε την Παλιά Πόλη διατηρητέο οικισμό και έγινε στόχος λυσσαλέων επιθέσεων από τον κύκλο της “αντιπαροχής” που ρήμαξε όλη την υπόλοιπη Ξάνθη. Αν κάτι σήμερα “πουλάει” η Ξάνθη, εκτός από γλυκά και φαγητό, είναι η παλιά της πόλη και η κληρονομιά του Μάνου. Μόνο που στην εποχή τους, τόσο ο (άνθρωπος της ΝΔ) Θανόπουλος που τη διέσωσε, όσο και ο ίδιος ο Μάνος πολεμήθηκαν χυδαία από το ίδιο κατεστημένο.

Ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης με ανάρτησή του, εξάλλου, με αφορμή την επέτειο του Πολυτεχνείου μας θύμησε ότι οι πρώτοι φοιτητές στο Πολυτεχνείο της Ξάνθης (οι “μαλιάδες” και “αξύριστοι”, δηλαδή οι “μπαχαλάκηδες” εκείνης της εποχής) ήταν η αιτία που άνοιξε ο Μάριος Κουτσουρίδης την πρώτη καφετέρια, την Ξάνθεια.  Τελικά οι φοιτητές εκείνα τα πρώτα χρόνια, τα έντονα λόγω της μεταπολίτευσης,  έκαναν στέκια τους τα κεντρικά καφενεία και οι ντόπιοι ξανθιώτες γέμισαν και καθιέρωσαν την πρώτη καφετέρια της πόλης, Ξάνθεια.

Δεν ήταν πάντως εύκολη η όσμωση εκείνα τα πρώτα χρόνια με το φοιτητόκοσμο  αλλά η ίδια η ζωή βρήκε τη λύση, τα επόμενα χρόνια. Αυτά και πολλά άλλα θα πρέπει να μας υπενθυμίζουν πάντα ότι οι φοιτητές στην Ξάνθη, σχεδόν για 5 δεκαετίες, είναι αυτοί που δένονται με την τοπική κοινωνία και της δίνουν ζωντάνια ως ανανεωτική της δύναμη  στις τέχνες, στους πολιτικούς αγώνες, στους θεσμούς μας, στην καθημερινότητα.

Ενόψει των αποκαλυπτηρίων του Ανδριάντα του Κ. Καραμανλή, σχολιάστηκε από πολλούς ο επιθετικός προσδιορισμός “Εθνάρχης” που χρησιμοποιείται για το Σερραίο Πολιτικό στην πρόκληση. Είναι προφανές ότι το σημείο, το ύψος του ανδριάντα και το γενικότερο κλίμα, πέρα από την αναγνώριση στο μεγάλο πολιτικό άνδρα, υπηρετεί και έναν άτυπο ανταγωνισμό με τον Ελευθέριο Βενιζέλο που βρίσκεται στην άλλη γωνία της Πλατείας και έχει κατακτήσει αδιαμφισβήτητα, τον τίτλο του “Εθνάρχη”.

Προφανώς η δεύτερη -ώριμη- περίοδος Καραμανλή και η είσοδος στην ΕΟΚ τον καθιέρωσαν ως μια μεγάλη πολιτική προσωπικότητα της χώρας με εξαιρετικό αποτύπωμα στην αποκατάσταση της δημοκρατίας που απολαμβάνουμε και στα εθνικά συμφέροντα. Είναι όμως είναι νωρίς για την ιστορική επιστήμη και την πολιτική, να αποδώσει τον συγκεκριμένο τίτλο.  Μακάρι, πάντως, η συντηρητική παράταξη να επανακάμψει στην πολιτική κληρονομιά του Καραμανλή, στον κοινωνικό φιλελευθερισμό και τη λείανση των αντιθέσεων, που υπηρέτησε. Σε κάθπτωση, ο καθένας μπορεί να αποκαλεί έναν ηγέτη όπως θέλει.

Το χειρότερο βέβαια που μπορεί να συμβεί σε κάποιον είναι να πρόσκειται στην οικογένεια Μητσοτάκη που σήμερα ηγείται της ΝΔ, άρα να βρίσκεσαι στη μέση ανάμεσα στους δύο ανδριάντες, αυτόν του θείου των Μητσοτάκηδων και τον άλλου, του θείου των Καραμανλήδων. Στο τέλος τουλάχιστον συμφωνήσαμε όλοι (Βενιζελικοί, Καραμανλικοί και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις) ότι η μοναρχία είναι ο δυνάστης του τόπου και γλίτωσε η χώρα από την βασική πηγή πολιτικής ανωμαλίας, της χούντας συμπεριλαμβανομένης.

Και μιας και πέρασαν μέρες Πολυτεχνείου  και τα πνεύματα οξύνθηκαν για άλλη μια φορά ένα περιστατικό αρκεί για να δωθούν πολλές απαντήσεις. Ο μεγάλος συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος, ανάρτησε στο λογαριασμό του μια φωτογραφία του με το Νίκο Ξυλούρη μέσα στην εξέγερση του Πολυτεχνείου, την ημέρα της επετείου και γέμισε συγκίνηση το κοινό του. Ο Σταύρος Ξαρχάκος, που ποτέ δεν ήταν ένας από τους πολλούς αριστερούς καλλιτέχνες αλλά ένας ευρωβουλευτής της ΝΔ, έστειλε ένα πολύ ηχηρό μήνυμα: ότι ο αγώνας για τη δημοκρατία είναι αγώνας όλων των δημοκρατικών πολιτών και οι νίκες κτήμα όλης της ελληνικής κοινωνίας. “Λαική Ενότητα” ήταν ένα από τα συνθήματα της εξέγερσης και αυτό ας το θυμούνται καινοφανείς αναθεωρητές της ιστορίας .

Δεν υπάρχει κάποιος προφανής λόγος να ενοχλείται κάποιος από την επέτειο του Πολυτεχνείου αν δεν είναι νοσταλγός της δικτατορίας . Αν δεν αρέσει που η εξέγερση τροφοδότησε κυρίως το ΠΑΣΟΚ και την Αριστερά στη μεταπολίτευση είναι γιατί ο συνητηρητικός κόσμος δεν κατανόησε ούτε τη σοφρωσύνη που επέδειξε ο Καραμανλής επιδιώκοντας τη συμφιλίωση, ούτε την εξαιρετική εξομολόγηση του Ράλλη, πως όταν φυλακίστηκε και αυτός στα ίδια κελιά με τους αριστερούς, αναθεώρησε όλη του την πολιτική κοσμοθεωρία και αντιλήφθηκε ότι κάποιοι αγώνες είναι κοινοί.