Άλλα ήθη, άλλες εποχές και εντελώς διαφορετικό κοινωνικό και πολιτικό κλίμα ήταν αυτό που επικρατούσε τη δεκαετία του 1980. Με αφορμή τις πρόσφατες τραγωδίες και τη συζήτηση που άνοιξε για τις αυθαιρεσίες και τη συστηματική υποβάθμιση και οικοπεδοποίηση των δασικών εκτάσεων της χώρας, που ξεκίνησε με διάταγμα της χούντας των συνταγματαρχών, η Εφημερίδα των Συντακτών ανέτρεξε στα πρακτικά της Βουλής από τη συζήτηση των διαδοχικών νόμων, από το 1979 και έπειτα που ολοκλήρωσαν το έγκλημα της δικατοτορίας για τον αποχαρακτηρισμό εκατομμυρίων στρεμμάτων δασικών εκτάσεων, ειδικά μετά τις πυρκαγιές της χώρας προκειμένου να οικοδομηθούν παράνομα.
Χαρακτηριστικότερος όλων ο Νόμος 1734/1987 που προέβλεπε τον αποχαρακτηρισμό (και την αλλαγή χρήσης) δασικών εκτάσεων διά της μετονομασίας τους σε «βοσκότοπους» από τους κατά τόπους νομάρχες (§ 3). Με τη μετατροπή μιας καμένης δασικής έκτασης σε «βοσκότοπο» αναστέλλεται αυτόματα κάθε απόφαση αναδάσωσής της (§ 6.1) και μπορεί να μετατραπεί σε γεωργική εκμετάλλευση (§ 13.2.α), να χρησιμοποιηθεί «για δημιουργία νέων οικισμών ή επέκταση παλαιών» (§ 6.1.β) ή να παραχωρηθεί για μια πλειάδα χρήσεων (από «χώρους απορριμμάτων και λυμάτων» μέχρι «ιερούς ναούς και ιερές μονές»).
Ειδικό άρθρο φρόντισε να κάνει ευκολότερη τη διεκδίκηση των «δασωθέντων αγρών» από τους (φερόμενους ως) ιδιοκτήτες τους: η σχετική απόδειξη μπορεί να γίνεται πια με απλή ένορκη εξέταση μαρτύρων (§ 14.2). Προϋπόθεση για την όποια φερεγγυότητα των τελευταίων, σε περίπτωση καταπατημένου δάσους, αποτελεί φυσικά η εξαφάνιση των δέντρων που θα πιστοποιούσαν ότι δεν πρόκειται για «χωράφι στο οποίο φύτρωσαν μερικά πευκάκια».
Τι αναφέρει στη Βουλή ο Χάρης Ατματζίδης
Η συζήτηση του νόμου αυτού στη Βουλή είναι αποκαλυπτική. Η εισηγητική έκθεση έκανε λόγο για επικείμενο αποχαρακτηρισμό 52.000.000 στρεμμάτων (έναντι 15.000.000 του Ν. 998), ενώ διατυπώθηκαν ανοιχτά υποσχέσεις απαλλαγής από τα δεσμά της «υπερβολικής» δασοπροστασίας: «Τριακόσιες χιλιάδες στρέμματα δώσατε;», ρωτούσε τους νεοδημοκράτες συναδέλφους του ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Ξάνθης Χάρης Ατματζίδης. «Τα υπόλοιπα θα τα δώσουμε εμείς. Γι’ αυτό κάνουμε το νομοσχέδιο, για να τακτοποιήσουμε και τους υπόλοιπους» (Πρακτικά,15.9.87, σ. 1.442).
Ο συνάδελφός του, Γιώργος Χιωτάκης, εξέφρασε την αλληλεγγύη του προς «ένα μικρό παραθαλάσσιο χωριό» της Καρπάθου «που αναπτύσσεται τουριστικά και που πραγματικά ασφυκτιά, διότι περιζώνεται από δάση» (σ. 1.476) κι οραματίστηκε την αντικατάσταση των δασών από καρποφόρα δέντρα (σ. 1.458), ενώ ο υφυπουργός Γεωργίας Κων/νος Τσιγαρίδας εξήγγειλε την απαλλαγή των ορεινών χωριών που «είναι περικυκλωμένα από δάση» από «τον βραχνά» που «αποτελεί εμπόδιο» στην οικιστική επέκτασή τους (σ. 1.460-1). Κατά τα άλλα, ο νόμος απέβλεπε στην ενίσχυση της… ορεινής κτηνοτροφίας!
Ενδεικτική στάση ενός κλίματος της εποχής
Φυσικά, η στάση αυτή δεν αποτελεί κάποια προσωπική επιλογή του αείμνηστου βουλευτή για να κριθεί με τα δεδομένα του σήμερα. Είναι απλώς χαρακτηριστική και ενδεικτική του κλίματος εκείνης της εποχής που συμπαρέσυρε πολιτικές νοοτροπίες και κοινωνικές δυναμικές σε μια καταστροφική από κάθε άποψη διαχείριση και εξάντληση της χώρας και των πόρων της, προμήνυμα τόσο της οικονομικής καταστροφής όσο και των τραγωδιών που οφείλονται στη νομοθετική και χωροταξική αναρχία.
Γ.Σιδηρόπουλος
Με στοιχεία από την Εφημερίδα των Συντακτών
