Μια παράδοση που έχει ξεπεράσει τον ένα αιώνα είναι αυτή της κατάδυσης του Σταυρού στη γέφυρα του Κοσύνθου που βρίσκεται στη συνοικία Σαμακώβ.  Τα, γνωστα σε όλους πια, πολύτιμα ηλεκτρονικά φωτογραφικά αρχεία του Facebook που ξεκίνησε από τον Τάσο Τεφρωνίδη παραδίδουν πολύ σημαντικά καρέ από την ημέρα των Θεοφανείων, τον προηγούμενο αιώνα και τη γέφυρα που προϋπήρχε της σημερινής. Και το Xanthi 2.gr φροντίζει κάθε χρόνο να ανανεώνει με νέες εικόνες αυτές τις μνήμες.

Θεοφάνεια από το 1900 στο ίδιο μέρος

Μια πολύ μαζική κοινωνική συνάθροιση με την ευκαιρία μιας θρησκευτικής εορτής, που λάμβανε χώρα ακριβώς στο ίδιο σημείο, ήδη από το 1900. Στις πρώτες φωτογραφίες εμφανίζονται εορτασμοί των Θεοφανείων από τις αρχές του 20ου αιώνα, ίσως και λίγα χρόνια πριν.  Η περίφημη ξύλινη γέφυρα με τα λιθόχιστα βάθρα θα καταρρεύσει το 1912 από μεγάλη πλημμύρα και θα χτιστεί, με παρόμοια μορφή.

Στις επόμενες εικόνες υπάρχουν εορτασμοί  από το 1933, το 1935 και τη δεδεκαετία του ΄40, πολύ πριν κατασκευαστεί η νέα γέφυρα (η σημερινή) η οποία απείχε μερικά μέτρα από αυτή που εμφανίζεται στις παλιές φωτογραφίες της Ξάνθης. Μαζικότερη συμμετοχή του κόσμου αλλά και μεγαλύτερη προσμονή ίσως για τους γενναίους που θα πέσουν στα νερά του Κόσυνθου για να πιάσουν το Σταυρό και να απολαύσουν ένα 24ωρο ως μικροί ήρωες στις γειτονιές της πόλης, κάποτε.

Η τελευταία είναι μεταπολεμική και τόσο το σημείο όσο και η γέφυρα συμπίπτουν με το σύγχρονο εορτασμό.