Με την ευκαιρία της επετείου του “Οχι” απέναντι στο φασισμό, είναι ενδιαφέρουσα μια περιήγηση στην Ξάνθη του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Από την επιστράτευση, το 1940, μέχρι την εισβολή των Γερμανών, τον Απρίλιο του 1941, μετά την μάχη των οχυρών. Oι εικόνες με σβάστικες στην κεντρική πλατεία ή σε ιστούς διαφόρων κτιρίων, παραμένουν τρομακτικές 75 και πλέον χρόνια μετά.

Οι φωτογραφίες που υπάρχουν και έχουν προστεθεί πρόσφατα στο ηλεκτρονικό φωτογραφικό αρχείο του γκρουπ των Παλιών Φωτογραφιών της Ξάνθης είναι εντυπωσιακές.

Η επιστράτευση, η εισβολή και η κατοχή

Το καλοκαίρι του 1941 οι Γερμανοί παρέδωσαν την Ξάνθη στο μοναρχοφασιστικό καθεστώς της Βουλγαρίας.  Η -τρίτη- αυτή Βουλγαρική κατοχή αποδείχτηκε κατά πολύ σκληρότερη αυτής των Γερμανών και η οριστική απελευθέρωση της Ξάνθης, το Σεπτέμβρη του 1944 έγινε από το ΕΑΜ ενώ ακολούθησε το Λαϊκό Δικαστήριο που καταδίκασε σε θάνατο, μέσα στην κεντρική πλατεία, τους δύο  διαβόητους δοσίλογους της Βουλγαρικής Κατοχής, η οποία έχει αποτυπωθεί από το φωτογραφικό φακό. Η δίκη τους, όπως μας πληροφορεί ο αείμνηστος Θωμάς Εξάρχου, μεταδόθηκε με μεγάφωνα στο κέντρο της πόλης.

Όπως πληροφορεί ο Τ. Τεφρωνίδης, η σημερινή οδός 28ης Οκτωβρίου και πρώην Καβάλας, με την εισβολή των Γερμανών είχε μενονομαστέι σε οδό...Χίτλερ. Εδώ φωτογραφημένη από Γερμανό Στρατιώτη
Όπως πληροφορεί ο Τ. Τεφρωνίδης, η σημερινή οδός 28ης Οκτωβρίου και πρώην Καβάλας, με την εισβολή των Γερμανών είχε μενονομαστέι σε οδό…Χίτλερ. Εδώ φωτογραφημένη από Γερμανό Στρατιώτη
Η περίφημη φωτογραφία με τα γερμανικά στρατεύματα να εισέρχονται από τη σημερινή Παραλία, στην Ξάνθη
Η περίφημη φωτογραφία με τα γερμανικά στρατεύματα να εισέρχονται από τη σημερινή Παραλία, στην Ξάνθη
Ιστορική φωτογραφία από την έλευση τον Γερμανών στο σημείο του «Φόρου»στις 9-4-41 (σημερινή είσοδος από Καβάλα). Το κοινό παρακολουθεί τρομαγμένο τον κατακτητή
Ιστορική φωτογραφία από την έλευση τον Γερμανών στο σημείο του «Φόρου»στις 9-4-41 (σημερινή είσοδος από Καβάλα). Το κοινό παρακολουθεί τρομαγμένο τον κατακτητή
%ce%b1%ce%bd%ce%b1%cf%87%cf%8e%cf%81%ce%b7%cf%83%ce%b7-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%ce%bc%ce%ad%cf%84%cf%89%cf%80%ce%bf
Λίγο πριν την αναχώρηση στο μέτωπο
Από την επιστράτευση μετά την κήρυξη του πολέμου στους Ιταλούς
Από την επιστράτευση μετά την κήρυξη του πολέμου στους Ιταλούς
Βουλγάρικο άγημα σε κάποια τελετή στην κεντρική πλατεία της Ξανθης το 1943 . Πίσω τους το ξενοδοχείο “ΑΘΗΝΑΙ” που κάηκε το 1968
Βουλγάρικο άγημα σε κάποια τελετή στην κεντρική πλατεία της Ξανθης το 1943 . Πίσω τους το ξενοδοχείο “ΑΘΗΝΑΙ” που κάηκε το 1968
Ο Βούλγαρος Τσάρος (Βασιλιάς) Βόρις εξέρχεται απο το κτήριο του Ισαάκ Δανιέλ ( Χατζηδάκειο ) έδρα της Γενικής Διοίκησης Αιγαίου στην οδο Βενιζέλου κατά την επίσκεψή του στη Ξάνθη. 1943
Ο Βούλγαρος Τσάρος (Βασιλιάς) Βόρις εξέρχεται απο το κτήριο του Ισαάκ Δανιέλ ( Χατζηδάκειο ) έδρα της Γενικής Διοίκησης Αιγαίου στην οδο Βενιζέλου κατά την επίσκεψή του στη Ξάνθη. 1943
Κουστωδία Βουλγάρων αξιωματικών ανηφορίζουν στην Μονή Ταξιαρχών το 1943. Προηγείται γηραιός ανώτερος αξιωματικός φέρων ξιφίδιο .Στο τέλος δεξιά ακολουθεί ο Γερμανός τοποτηρητής της Ξάνθης
Κουστωδία Βουλγάρων αξιωματικών ανηφορίζουν στην Μονή Ταξιαρχών το 1943. Προηγείται γηραιός ανώτερος αξιωματικός φέρων ξιφίδιο .Στο τέλος δεξιά ακολουθεί ο Γερμανός τοποτηρητής της Ξάνθης
Η είσοδος Αμερικάνικη εταιρίας GARY TOBACCO COMPANY ακριβώς απέναντι από το ΙΚΑ. Κατά την Βουλγαρική κατοχή το κονάκι που υπάρχει στο εσωτερικό του μεγάλου οικοπέδου ηταν έδρα του Γερμανού τοποτηρητή
Η είσοδος Αμερικάνικη εταιρίας GARY TOBACCO COMPANY ακριβώς απέναντι από το ΙΚΑ. Κατά την Βουλγαρική κατοχή το κονάκι που υπάρχει στο εσωτερικό του μεγάλου οικοπέδου ηταν έδρα του Γερμανού τοποτηρητή
Οι κηδείες των Γερμανών στρατιωτών απο την μάχη των οχυρών του Εχίνου στις 8 Απριλίου 1941 σε πρόχειρο ομαδικό τάφο. Στον δρόμο προς την Ξανθη λίγο πιο έξω απο το χωρίο
Οι κηδείες των Γερμανών στρατιωτών απο την μάχη των οχυρών του Εχίνου στις 8 Απριλίου 1941 σε πρόχειρο ομαδικό τάφο. Στον δρόμο προς την Ξανθη λίγο πιο έξω απο το χωρίο
Tην 8η Απριλίου 1941 μετά την πτώση των οχυρών Εχίνου. Οι Γερμανοί κατακτητές εισέρχονται στην πόλη της Ξάνθης . Το σημείο της λήψης ειναι λίγο πιό πάνω απο το παλιό δημοτικό νοσοκομείο που διακρίνεται στα δεξιά της φώτο
Tην 8η Απριλίου 1941 μετά την πτώση των οχυρών Εχίνου. Οι Γερμανοί κατακτητές εισέρχονται στην πόλη της Ξάνθης . Το σημείο της λήψης ειναι λίγο πιό πάνω απο το παλιό δημοτικό νοσοκομείο που διακρίνεται στα δεξιά της φώτο
Η οδός βασ. Κωνσταντίνου . Αριστερά διακρίνεται το κατάστημα με τα “Χ” στα τζάμια ειναι στην γωνία με την οδο Κονίτσης . Δεξιά Βούλγαροι αξιωματικοί. Η φώτο ειναι το 1941.
Η οδός βασ. Κωνσταντίνου . Αριστερά διακρίνεται το κατάστημα με τα “Χ” στα τζάμια ειναι στην γωνία με την οδο Κονίτσης . Δεξιά Βούλγαροι αξιωματικοί. Η φώτο ειναι το 1941.
Δροσερό Ξάνθης το Αθιγγανοχώρι όπως αναφέρεται σε χάρτη της εποχής . Θεωρήθηκε αξιοθέατο απο το Γερμανό στρατιώτη και έσπευσε να βγάλει μια αναμνηστική φώτο
Δροσερό Ξάνθης το Αθιγγανοχώρι όπως αναφέρεται σε χάρτη της εποχής . Θεωρήθηκε αξιοθέατο απο το Γερμανό στρατιώτη και έσπευσε να βγάλει μια αναμνηστική φώτο
Μάρτιος 1940 στη Σταυρούπολη
Μάρτιος 1940 στη Σταυρούπολη

Η σιδηροδρομική Γέφυρα του Κοσύνθου κατεστραμμένη από τον Ελληνικό Στρατό κατά την υποχώρησή του, προκειμένου να καθυστερήσει την επέλαση των Γερμανών

Η κάθοδος-των-Γερμανών-από-τα-οχυρά-προς-την-Ξάνθη
Η κάθοδος-των-Γερμανών-από-τα-οχυρά-προς-την-Ξάνθη
Η εκτέλεση των δύο δοσίλογων μετά την απελευθέρωση. Κοσμάς Φωτιάδης (Φώτεφ) και Κων.νος Δελιάκος (Δελιάκωφ)
Η εκτέλεση των δύο δοσίλογων μετά την απελευθέρωση. Κοσμάς Φωτιάδης (Φώτεφ) και Κων.νος Δελιάκος (Δελιάκωφ)
Εχίνος-στρατιώτες-της-164-Γερμανικής-Μεραρχίας
Εχίνος-στρατιώτες-της-164-Γερμανικής-Μεραρχίας
Παρέλαση στην Ξάνθη το 1943
Παρέλαση στην Ξάνθη το 1943
Γερμανός-Στρατιωτικός-Διοικητής-στο-Δημοτικό-Νοσοκομείο-της-Ξάνθης-σημερινό-στρατοδικείο
Γερμανός-Στρατιωτικός-Διοικητής-στο-Δημοτικό-Νοσοκομείο-της-Ξάνθης-σημερινό-στρατοδικείο
8η-Απριλίου-1941-“έπεσαν”-τα-οχυρά-του-Εχίνου-Οι-Γερμανοί-κατακτητές-φωτογραφίζονται-περιχαρείς-με-φόντο-τον-Εχίνο
8η-Απριλίου-1941-“έπεσαν”-τα-οχυρά-του-Εχίνου-Οι-Γερμανοί-κατακτητές-φωτογραφίζονται-περιχαρείς-με-φόντο-τον-Εχίνο
Είσοδος των Γερμανών από τον Εχίνο
Είσοδος των Γερμανών από τον Εχίνο
Η κεντρική πλατεία σε βουλγαρική καρτ ποστάλ το 1942
Η κεντρική πλατεία σε βουλγαρική καρτ ποστάλ το 1942
Γερμανοί και-Βούλγαροι-στρατιώτες-με-ψαράδες-του-Πόρτο-Λάγος-στις-εγκαταστάσεις-του-αλιευτικού-συνεταιρισμού-τον-Μάιο-του-1941
Γερμανοί και-Βούλγαροι-στρατιώτες-με-ψαράδες-του-Πόρτο-Λάγος-στις-εγκαταστάσεις-του-αλιευτικού-συνεταιρισμού-τον-Μάιο-του-1941
Αξιωματικοί-παρελαύνουν-στην-κεντρικη-πλατεια-της-Ξάνθης-το-1942
Αξιωματικοί-παρελαύνουν-στην-κεντρικη-πλατεια-της-Ξάνθης-το-1942
Αξιωματικοι-σε-κάποια-τελετή-στην-κεντρική-πλατεία-της-Ξανθης-το-1943
Αξιωματικοι-σε-κάποια-τελετή-στην-κεντρική-πλατεία-της-Ξανθης-το-1943
Από την επιστράτευση μετά την κήρυξη του πολέμου στους Ιταλούς
Από την επιστράτευση μετά την κήρυξη του πολέμου στους Ιταλούς
Αποκρουστική εικόνα με τη σβάστικα μπροστά από Γερμανούς και Βούλγαρους αξιωματικούς
Αποκρουστική εικόνα με τη σβάστικα μπροστά από Γερμανούς και Βούλγαρους αξιωματικούς

%ce%b1%cf%80%cf%8c-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%ba%ce%ac%ce%b8%ce%bf%ce%b4%ce%bf-%cf%84%cf%89%ce%bd-%ce%b3%ce%b5%cf%81%ce%bc%ce%b1%ce%bd%cf%8e%ce%bd-%cf%83%cf%84%ce%b7%ce%bd-%cf%80%cf%8c%ce%bb%ce%b7-%ce%ba %cf%84%ce%bf-%cf%83%ce%b7%ce%bc%ce%b5%ce%af%ce%bf-%cf%84%ce%bf%cf%85-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%cf%80%cf%8c%cf%84%ce%b1%ce%bc%ce%bf%cf%85-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%bf%ce%bc%cf%88%ce%ac%cf%84%ce%bf

Γερμανοί Αξιωματικοί σε αναμνηστική φώτο
Γερμανοί Αξιωματικοί σε αναμνηστική φώτο

Οι Γερμανοί καθώς κατεβαίνουν από την Εχίνο προς την πόλη

 

Παρέλαση-μετά-την-απελευθέρωση-από-το-ΕΑΜ-της-Ξάνθης
Παρέλαση-μετά-την-απελευθέρωση-από-το-ΕΑΜ-της-Ξάνθης

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το