Σε ανακοίνωση που εξέδωσε η Αυτόνομη Παρέμβαση Ξάνθης αναφέρεται:

ΟΧΙ στην ενοποίηση-συγχώνευση των τμημάτων προσχολικής αγωγής των σχολών Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας του ΑΤΕΙ (νηπιοβρεφοκόμων) με τα τμήματα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης(νηπιαγωγών) των  Παιδαγωγικών  Σχολών των ΑΕΙ.

Η ΕΡΑ έχει τοποθετηθεί για το θέμα της προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης, προτάσσοντας μάλιστα πρώτη αυτή μεταξύ των συνδικαλιστικών παρατάξεων την ανάγκη της 14χρονης δημόσια δωρεάν υποχρεωτικής εκπαίδευσηςκαι τη δίχρονη υποχρεωτική φοίτηση στο νηπιαγωγείο όλων των παιδιών 4-6 ετών.

Ταυτόχρονα η κριτική μας έχει εστιαστεί εναντίον της Ν.Δ. και του κ. Κ. Μητσοτάκη που έχει παραλείψει από το λεξιλόγιό του το νηπιαγωγείο και μιλάει μόνο για παιδικούς σταθμούς (βλ. συνέδριο Ν.Δ. στην Πάτρα) σε ευθυγράμμιση με την πλειοψηφία της Κ.Ε.Δ.Ε. που ζητάνε η εποπτεία των νηπιαγωγείων να περάσει στους Δήμους με ότι αυτό σημαίνει.

Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, αντιπαράθεσης με τη γραμμή Μητσοτάκη και της νεοφιλελεύθερης πλειοψηφίας της  ΚΕΔΕ ενημερωνόμαστε από δημοσιεύματα στον Τύπο ότι το Υπουργείο Παιδείας συζητά με τους πρυτάνεις για το θέμα της προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης στη βάση προτάσεων που θέλουν τη συγχώνευση των τμημάτων νηπιοβρεφοκόμων του ΑΤΕΙ με το τμήματα προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης των  Παιδαγωγικών  Σχολών των ΑΕΙ.

Οι προτάσεις  αυτές βρίσκονται σε αντίθεση με την έννοια της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης όπως αυτή υπάρχει στην Ελλάδα, με ανοιχτό το ενδεχόμενο το νηπιαγωγείο να αποκοπεί από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση και να επικρατήσει η άποψη η προσχολική αγωγή και εκπαίδευση να ξεκινά από τον 1ο χρόνο των παιδιών και αντίστοιχα, η «αγωγή και εκπαίδευση» στις ηλικίες 4-6 να αναχθεί σε φροντίδα.

Το ελληνικό νηπιαγωγείο από το 1929 αποτελεί μέρος της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης  και οι σπουδές των νηπιαγωγών είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τις σπουδές των δασκάλων και τα Παιδαγωγικά τμήματα προσχολικής Αγωγής και εκπαίδευσης και δημοτικής εκπαίδευσης ανήκουν στην ίδια σχολή, την Παιδαγωγική Σχολή του ΑΕΙ.  Μάλιστα, η πρωτοσχολική εκπαίδευση για παιδιά 4 έως 6 ετών είναι κρίσιμη και αναγκαία, πέραν των άλλων, και για την ομαλή μετάβαση των παιδιών στο δημοτικό.

Η ενοποίηση δύο διακριτών επιστημονικών χώρων θα αποτελέσει το έναυσμα για την περαιτέρω απορρύθμιση και την αποδιοργάνωση των επαγγελματικών προσόντων και κατ ́ επέκταση και των επαγγελματικών δικαιωμάτων τα οποία απορρέουν από τους εν λόγω χώρους. Αυτό σημαίνει πως μια τέτοια στρατηγική επιλογή, θα αλλάξει ριζικά το τοπίο των εργασιακών προοπτικών και σχέσεων των αποφοίτων ΑΕΙ αλλά και των επιστημονικών πεδίων στα οποία δραστηριοποιούνται τα Πανεπιστημιακά Παιδαγωγικά Τμήματα Νηπιαγωγών.

Θα προκύψει άμεσα πρόβλημα με τα επαγγελματικά δικαιώματα των νέων πτυχιούχων νηπιοβρεφοκόμων των Πανεπιστημιακών Τμημάτων, καθώς θα διεκδικήσουν μέσω προγραμμάτων «εξομοίωσης», που ήδη προτείνουν, τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα, δηλαδή να διορίζονται ως εκπαιδευτικοί νηπιαγωγοί στα νηπιαγωγεία. Εάν οι νηπιοβρεφοκόμοι «εξισωθούν» και εργασθούν ως νηπιαγωγοί –κάλυψη για την οποία δεν υφίσταται ανάγκη, τη στιγμή που υπάρχει υπερκάλυψη από πτυχιούχους νηπιαγωγούς, ποιοι θα προσφέρουν υπηρεσίες στα παιδιά ηλικίας 0-3 και θα στηρίξει τις εργαζόμενες οικογένειές τους;

Όλα αυτά θα δημιουργήσουν κοινωνική αναστάτωση και επιπλέον θα επιφέρουν ματαίωση των κόπων, των σπουδών, των ελπίδων και των προϋποθέσεων των αποφοίτων Πανεπιστημιακών Παιδαγωγικών Τμημάτων Νηπιαγωγών

Εκτός όλων αυτών ενιαίο Πανεπιστημιακό Τμήμα για παιδιά ηλικίας 0 έως 6 ετών δεν μπορεί να υπάρξει, διότι είναι εντελώς διαφορετικές οι ανάγκες των παιδιών  λίγο πριν το δημοτικό από ότι αυτών της βρεφικής και πρώτης νηπιακής ηλικίας.

Η ΕΡΑ  δεν είναι αντίθετη με την αναβάθμιση των σπουδών οποιονδήποτε τμημάτων, μάλιστα επιδιώκει και αγωνίζεται συνολικά για την αναβάθμιση των σπουδών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Όμως είναι άλλης τάξης ζήτημα τα τμήματα νηπιοβρεφοκόμων να συγχωνευτούν με αυτό της προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης, δηλαδή με το τμήμα Νηπιαγωγών της Παιδαγωγικής σχολής.  Αν κάτι τέτοιο συμβεί θα αντιβαίνει και στην επιστημονική προσέγγιση και στην ιστορικότητα του ελληνικού νηπιαγωγείου, διότι δυο τινά μπορεί να συμβούν, ή η Πρωτοβάθμια εκπαίδευση θα αρχίζει από τον πρώτο ηλικιακό έτος των παιδιών ή θα καταργηθεί το νηπιαγωγείο από αναπόσπαστο μέρος της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Προτάσεις δε, που ακούγονται να υπάρχει  ένα τμήμα που θα έχει δύο κατευθύνσεις τίποτα από τα παραπάνω δεν αναιρεί,  με δεδομένο ότι θα παρέχεται  κοινό πτυχίο.

Το υπουργείο Παιδείας αν υιοθετήσει την πρόταση των πρυτάνεων και κοσμητόρων που φορές βαπτίζουν «επιστημονικότητα» την επέκταση και το «μεγάλωμα» των σχολών, χωρίς μάλιστα  να ακούσει την άποψη της εκπαιδευτικής κοινότητας της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, άποψη που στηρίζεται σε επιστημονικά, εκπαιδευτικά και ιστορικά δεδομένα, αλλά και άποψη που εμπεριέχει σαφή πολιτική θέση για το περιεχόμενο και τις σχέσεις εργασίας στο νηπιαγωγείο, θα μας βρει όχι μόνο απέναντι, αλλά σε θέση μάχης.

Υπάρχει το επιχείρημα ότι σε χώρες της Ευρώπης έχουν προσχολική αγωγή ενιαία για παιδιά από 0-6 ετών. Στις χώρες που αυτό εφαρμόζεται οι υποστηρικτές της άποψης αυτής δεν λένε ταυτόχρονα ότι  σε αυτές  προκρίνεται η λογική των παιδικών σταθμών  με κύριο χαρακτηριστικό την αυτοτέλεια σε σχέση με την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Σε άλλες χώρες, οι νηπιαγωγοί  σπουδάζουν όπως οι Δάσκαλοι στο πανεπιστήμιο και διδάσκουν μόνο στα παιδιά 3-6 ετών, ενώ  οι νηπιοβρεφοκόμοι είναι οι βοηθοί των νηπιαγωγών και σπουδάζουν σε διετής σχολές. Ευτυχώς το τελευταίο δεν συμβαίνει στη χώρας μας γι αυτό και το τι γίνεται στην Ευρώπη δεν μπορεί να αποτελέσει «φόρμα» για αντιγραφή – επικόλληση.

Αντίθετα στην χώρα μας, μόλις πριν 2 μήνες το Υπουργείο Παιδείας έθεσε σε εφαρμογή ένα και ενιαίο Π.Δ. (79/2017) για τη λειτουργία των νηπιαγωγείων και των Δημοτικών Σχολείων, επιβεβαιώνοντας την αντίληψη ότι το  νηπιαγωγείο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά και τον κρίσιμο ρόλο –μεταξύ άλλων- που συντελεί  για το πέρασμα των παιδιών στο πρόγραμμα του Δημοτικού Σχολείου.

Συμπερασματικά:

Υπό τις παρούσες συνθήκες στην Ελλάδα η ενοποίηση των δύο διαφορετικών αντικειμένων και δομών υπό έναν φορέα θα οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευση και των δύο και ιδιαίτερα του νηπιαγωγείου. Επιπλέον θα χαθεί ο ενιαίος σχεδιασμός της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με ολέθρια αποτελέσματα για τους ίδιους τους μαθητές, ως προς την ομαλή μετάβαση και ένταξή τους στο δημοτικό σχολείο και θα καταστρατηγηθούν επαγγελματικά δικαιώματα των Νηπιαγωγών που είναι ως γνωστόν πτυχιούχοι ΑΕΙ της Παιδαγωγικής Σχολής, γεγονός που η ΕΡΑ δεν πρόκειται να επιτρέψει να συμβεί, όπως και όλη η εκπαιδευτική κοινότητα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Επίσης, η προτεινόμενη ενοποίηση των δομών φροντίδας και αγωγής με τις δομές εκπαίδευσης (νηπιαγωγεία) είναι ανέφικτη, άκυρη και άρδην θα οδηγήσει τα νηπιαγωγεία, την όλη λειτουργία τους και το θεσμικό πλαίσιο που τα διέπει να υπάγονται στους δήμους, όπως συμβαίνει με τους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς (Νόμος 2880/2001 και ρυθμίσεις από το Υπουργείο Εσωτερικών ΦΕΚ 497/2002), με ότι αυτό συνεπάγεται για τα κριτήρια πρόσληψης και την αμοιβή του προσωπικού αλλά και το παρεχόμενο εκπαιδευτικό έργο.

Η ΕΡΑ δεν δίνει αγώνα κατά των νηπιοβρεφοκόμων και της αναβάθμισης των σπουδών τους. Αν υπάρχει ανάγκη να αναβαθμιστούν οι σπουδές των  Τμημάτων Προσχολικής Αγωγής των Σχολών Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας του ΑΤΕΙ  άμεσα να γίνει. Δεν μπορεί όμως να γίνει συγχώνευση με τα τμήματα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Νηπιαγωγών) των  Παιδαγωγικών  Σχολών των ΑΕΙ,  για όλους του παραπάνω λόγους, εκπαιδευτικούς και πολιτικούς αλλά και για αυτούς που σχετίζονται με την Ιστορική αναδρομή του Νηπιαγωγείου, τη σπουδαιότητα του ρόλου του αλλά και τις  διεθνείς πρακτικές γύρω από την προσχολική αγωγή και εκπαίδευση.[i]

Η ΕΡΑ δεν θα επιτρέψει να ανοιχτούν «πόρτες και παράθυρα» για την αποκοπή στην ουσία του νηπιαγωγείου από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, δεν θα επιτρέψει τα εργασιακά δικαιώματα των νηπιαγωγών, η παρεχόμενη εκπαίδευση των νηπίων και τα μορφωτικά τους δικαιώματα να διολισθήσουν μεταξύ ΕΣΠΑ- Voucher και Δήμων.

Καλούμε το Υπουργείο Παιδείας,

Να μην υιοθετήσει τις προτάσεις για συγχώνευση των τμημάτων προσχολικής αγωγής των σχολών Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας του ΑΤΕΙ (νηπιοβρεφοκόμων) με τα τμήματα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής  και Εκπαίδευσης(νηπιαγωγών) των  Παιδαγωγικών  Σχολών των ΑΕΙ

 Να θεσμοθετήσει άμεσα και σε όλη την επικράτεια  την 14χρονη υποχρεωτική δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση με  δίχρονη υποχρεωτική φοίτηση στο Νηπιαγωγείο και ταυτόχρονα

Να προβεί σε εφαρμογή γενναίου προγράμματος για την ανέγερση σύγχρονων νηπιαγωγείω