Πιστό στην προσπάθεια για ανάδειξη αρχειακού υλικού για την Ξάνθη, το xanthi2.gr, με την ευκαιρία της επετείου της 4ης Οκτωβρίου, παρουσιάζει δύο βίντεο του Εθνικού Οπτικακουστικού Αρχείου από την 47η και την 57η επέτειο της απελευθέρωσης της Ξάνθης.
Τα δύο φιλμ επικαίρων έχουν αρκετά ενδιαφέρουσες εικόνες αλλά μεταφέρουν και πολύ διαφορετικό κλίμα. Αξίζει να σημειωθεί ότι και στις δύο επετείους, ο εκφωνητής των επικαίρων είναι ο ίδιος και κάνει ακριβώς το ίδιο λάθος, αναφερόμενος σε απελυθέρωση “από τον τουρκικό ζυγό” ενώ η επέτειος αφορά στην απελευθέρωση από τη βουλγαρική κατοχή.
Φορτισμένο το κλίμα το 1966
Το 1966, το κλίμα είναι ήδη πολύ τεταμένο μετά την αποστασία και είναι ο τελευταίος εορτασμός πριν την επιβολή της χούντας.Την Κυβέρνηση εκπροσωπεί ο Ξανθιώτης Υφυπουργός Εμπορίου Κ. Πιαλόγλου, ο οποίος θα παραιτηθεί από την κυβέρνηση Στεφανόπουλου, ένα μήνα μετά.
Οι επίσημοι στέκονται στην κεντρική πλατεία ενώ τα κτίρια στη δυτική πλευρά της πλατείας δεν έχουν καμία σχέση με τη σημερινή εικόνα. Τα κινηματογραφικά πλάνα και το μοντάζ έχουν αρκετές τεχνικές ατέλειες.
Διαφορετικό κλίμα το 1976
Το 1976, η σταθερότητα έχει επανέλθει στη χώρα μετά την επτάχρονη δικτατορία και το κλίμα είναι εμφανώς πιο εορταστικό. Η εξέδρα των επισήμων έχει μεταφερθεί στη θέση που έχει σήμερα, στην Πλατεία Ελευθερίας, η εικόνα της οποίας μοιάζει αρκετά στη σημερινή.
Το ηρώο της πόλης βρίσκεται στο σημείο πάνω από το σημερινό δημοτικό πάρκινγκ, όπου παρέμεινε για αρκετές δεκαετίες ενώ η ανάγλυφη πλάκα είναι η ίδια με τη σημερινή. Στους επισήμους της παρέλασης διακρίνεται ο τότε Νομάρχης Κ. Θανόπουλος, που έφυγε πρόσφατα από τη ζωή ενώ την κυβέρνηση εκπροσωπεί ο Καβαλιώτης Υπουργός Βορείου Ελλάδος Ν. Μάρτης.