Εισαγωγικό σημείωμα: Πολύ συχνά λέγεται ότι η παρουσία της Πολυτεχνικής Σχολής στην πόλη της Ξάνθης δεν είναι έντονη. Ίσως υπάρχει μια δόση αλήθειας στην άποψη αυτή. Έτσι αποφάσισα να δημοσιεύσω μια σειρά από μικρά ενημερωτικά κείμενα που έχουν σχέση με την επιστήμη και την τεχνολογία. Ακολουθεί το πρώτο κείμενο. Θα ακολουθήσουν και άλλα.
Αγαπητοί φίλοι, λέγεται συχνά ότι η Νέα Υόρκη είναι η πλέον ενδιαφέρουσα πόλη του κόσμου (όχι ομορφότερη, η ομορφιά είναι άλλη ιστορία). Το σήμα κατατεθέν της είναι βεβαίως τα πολύ ψηλά κτίριά της οι γνωστοί ουρανοξύστες. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ ποιος και πως συνέλαβε την ιδέα της κατασκευής των ψηλών κτιρίων; Πολύ συχνά στην επιστήμη και την τεχνολογία σπουδαίες καινοτομίες βασίζονται σε απλές ιδέες.
Ο Μπράντφορντ Γκίλμπερντ (Bradford Gilbert, 1853-1911) ήταν αμερικανός αρχιτέκτονας με έδρα τη Νέα Υόρκη. Η κύρια δραστηριότητά του ήταν ο σχεδιασμός μεταλλικών σιδηροδρομικών γεφυρών. Κάποια στιγμή ένας εργοδότης του ανέθεσε τη μελέτη ενός κτιρίου σε πολύ στενό οικόπεδο. Ο Γκίλμπερντ σκέφτηκε ότι, αν χρησιμοποιούσε για την κατασκευή πέτρα και τούβλο, ο ελεύθερος χώρος που θα έμενε για χρήση θα ήταν ελάχιστος. Αποφάσισε να χρησιμοποιήσει μεταλλική κατασκευή η οποία καταλαμβάνει πολύ μικρότερο χώρο αξιοποιώντας την εμπειρία του από τις σιδηροδρομικές γέφυρες. Στην ουσία συνέλαβε την ιδέα να κατασκευάσει μια σιδηροδρομική γέφυρα σε κατακόρυφη διάταξη. Το Tower Building, επί της οδού Broadway 50 στο Μανχάταν, ολοκληρώθηκε το 1889 με ύψος 39 μέτρα και 11 ορόφους.
Στην αρχή η αντοχή του κτιρίου αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό. Σε μια έντονη καταιγίδα της εποχής, πολίτες της Νέας Υόρκης συγκεντρώθηκαν γύρω από το κτίριο αναμένοντας ότι θα καταρρεύσει. Ο Γκίλμπερντ ανέβηκε στον τελευταίο όροφο και κρέμασε ένα νήμα της στάθμης δείχνοντας στους περίεργους ότι το κτίριο παρέμενε ακίνητο. Ο Γκίλμπερντ πέθανε το 1911 και το κτίριο κατεδαφίστηκε το 1913 αλλά ο δρόμος για την κατασκευή ψηλών κτιρίων είχε ανοίξει.
Αστέριος Παντοκράτορας
Καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης
