Η μελέτη της ιστορίας έχει αποδείξει ότι στα διαστήματα που μια οντότητα απειλείται με κατάρρευση, αυτή επιχειρεί να αναγεννηθεί με το «ένδοξο παρελθόν», προσπαθεί να συσπειρώσει το συνεκτικό της ιστό, με την επίκληση του παρελθόντος.
Όταν η κατάρρευση αφορά το υπάρχον πολιτικό σύστημα, αυτό επιχειρεί να αναβαπτιστεί, επαναφέροντας στη χώρα λογικές και νοοτροπίες, αισθητική και αρχές της δεκαετίας του ΄50, τότε που ήταν πανίσχυρο για τους μετέχοντες την εξουσία και δυνάστης για τους «υπηκόους», ειδικά τους διαφορετικούς. Ανάμεσα στον παλαιοκομματισμό, το ρουσφέτι και την φαυλοκρατία, που αναβιώνει σε μια προσπάθεια του καταρρέοντος πολιτικού συστήματος να διατηρηθεί, η Θράκη έχει το δικό της «ένδοξο» παρελθόν να «θυμηθεί». Όταν η σύγχρονη εποχή οδηγεί σε παρακμή το σύστημα που εξέθρεψε τα φοβικά σύνδρομα και την καταπίεση της μειονότητας, η επιστροφή στις «μαύρες μέρες» αποτελεί τη διέξοδο κάποιων για να παραμείνουν «χρήσιμοι».
Δεν είναι καινοφανής αυτή η ανάγνωσή μας, είναι γνωστή εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Όμως αφορμή για να επανέλθει ήταν ένα τραγικό περιστατικό που έδειξε ότι κάποιοι, μπροστά στην αδυναμία τους να διαχειριστούν τα αυτονόητα, είναι δυνατόν να ανατινάξουν την ειρηνική συμβίωση στην περιοχή για να υποστηρίξουν τις ιδεοληπτικές και πλήρως ασύμβατες με την τοπική πολυπολιτισμική κουλτούρα, εθνικιστικές τους εμμονές.
Ακατανόητη γκάφα αμετανόητων ιδεοληπτικών
Αυτό ακριβώς εκφράζει το ακατανόητο περιστατικό που σημειώθηκε στο εξαιρετικό συνέδριο για τα 90 χρόνια από τη συνθήκη της Λωζάνης, στην Κομοτηνή, όπου κάποιοι απαίτησαν να απαγορευτεί σε εισηγητή μειονοτικό να μιλήσει στην τουρκική γλώσσα (που είτε μας αρέσει είτε όχι είναι η μητρική του, ενώ ο συγκεκριμένος έχει μεγαλώσει κυρίως στη γείτονα) και ενώ είχε έγκαιρα ενημερώσει τους διοργανωτές για την μετάφραση, ώστε να αποδώσει με ακρίβεια αυτά που ήθελε να καταγραφούν. Αν π.χ. είχε μεγαλώσει στη Σουηδία και επιθυμούσε να μιλήσει σουηδικά, φανταζόμαστε ότι θα είχαν δείξει τον ίδιο ζήλο να απαγορευτεί η Σουηδική γλώσσα στο συνέδριο…! Αφού κόντεψαν να ανατινάξουν την πιο κοινή και ενθουσιώδη προσπάθεια των δύο πλευρών να συζητήσουν για το μέλλον τους (αυτό μάλλον τους ενόχλησε) έμειναν να κοιτάζουν ικανοποιημένοι, αλλά αξιοθρήνητοι, για το «κατόρθωμά» τους, που προσβάλλει τους πολίτες της Θράκης.
Οι διοργανώτριες Θάλεια Δραγώνα και Άννα Φραγκουδάκη ανέλαβαν την ευθύνη, προκειμένου να μην δημιουργηθεί ζήτημα και τιναχτεί στον αέρα μια πολύ μεγάλη προσπάθεια, που εμπεριέχει και το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης των Παιδιών της Μειονότητας ως αιχμή μιας πολιτικής προσέγγισης και απτών αποτελεσμάτων. Οι συμμετέχοντες, οι παρατηρητές, οι μειονοτικοί και οι πλειονοτικοί, το κατάμεστο ακροατήριο, καταδίκασαν και χλεύασαν αυτή την απίθανη σύλληψη κάποιων –γραφικών το δίχως άλλο- εμμονικών τύπων, που γύρισε τη Θράκη στον προηγούμενο αιώνα, στις εποχές «της μπάρας», στις εποχές που ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων – απολύτως ορθά και γενναία- έχει πει ότι τις θυμάται με ντροπή. Είναι όμως οι εποχές που όλοι αυτοί οι εθνικιστές ήταν χρήσιμοι και πουλούσαν «εθνικοφροσύνη» στο αθηναϊκό κράτος (όπως κάποιοι ακόμη και σήμερα), εποχές που νοσταλγεί και ένας στενός πυρήνας προσκολλημένος σε κομμάτια εφήμερης εξουσίας σήμερα, συμπληρώνοντας την εικόνα παρακμής και κατάρρευσης κάθε λογικής στη Θράκη. Είναι χαρακτηριστική η «επίσκεψη» 10 ακροδεξιών Κομοτηναίων την επόμενη μέρα του συνεδρίου, που δεν κατάφεραν να προκαλέσουν ούτε τον χλευασμό, εισπράττοντας εξευτελιστική αδιαφορία από κάθε συμμετέχοντα !
Το προφανές είναι πως κάποιοι είναι ακατάλληλοι για την περιοχή. Πρώην και νυν παράγοντες που πρέπει να χειριστούν κρίσιμα εθνικά ζητήματα, που ζουν σε ένα παράλληλο σύμπαν εθνικιστικού παροξυσμού και αποφάσισαν να καταστρέψουν με την ανικανότητα και τη φαυλότητά τους, κατακτήσεις δεκαετιών της μειονότητας και της πλειονότητας, μαζί τους υποτακτικοί και παρατρεχάμενοι….
Απομονωμένοι από την κοινωνία
Η κοινωνία τους έχει απομονώσει και αυτοί επιχειρούν να επιβάλλουν την παρουσία τους, διαχειριζόμενοι ως προσωπικό βιλαέτι, τη δοτή εξουσία και «δύναμη» που η χώρα τους εμπιστεύεται για να διατηρούν ισορροπίες στη περιοχή. Οι κορώνες και οι φράσεις κλισέ των 80΄s δεν μπορούν να συγκινήσουν ούτε παιδιά Δημοτικού. Και αφού απέκτησαν ξαφνικές «αλλεργίες» με στελέχη της μειονότητας, ας απαντήσουν, πότε αυτά τα στελέχη ήταν συνομιλητές και καθημερινοί επισκέπτες των ελληνικών υπηρεσιών, τι σχέση είχαν και γιατί σήμερα, βρίσκονται απέναντι;
Ύστατοι σύμμαχοι όλων αυτών, εντολοδόχοι συμβολαίων λάσπης, οι γραφικές και λούμπεν συγχορδίες που πασχίζουν να θυμίσουν στην κοινωνία το ζοφερό τοπίο του Τύπου μιας άλλης εποχής, απόλυτα συμβατό με το ρετρό ύφος των, επικίνδυνων για την περιοχή, παραγόντων. Ας πορευτούν όλοι μαζί προς το παρελθόν. Η περιοχή έχει αποφασίσει ξεκάθαρα και χωρίς να τους λογαριάζει ότι θα προχωρήσει στο μέλλον. Οι κατακτήσεις των δεκαετιών ούτε είναι αποκλειστικότητα πολιτικών χώρων, ούτε υπαγορεύτηκαν από τα μυστικά κονδύλια της οπισθοδρόμησης. Η κατάκτηση της πολυπολιτισμικότητας της εμπιστοσύνης και της συμβίωσης αντανακλά τα βήματα όλης της δημοκρατικής κοινωνίας και δεν μπορεί να απειληθεί από ανίκανους φοβικούς.
Όταν αποφασίσουν να αντιπαρατεθούν, ας χρησιμοποιήσουν επιχειρήματα, και όχι κορώνες και εμμονές μιας ιδεοληπτικής παράνοιας του παρελθόντος. Γιατί η κοινωνία έχει προσπεράσει τους ακραίους και των δύο πλευρών, πολύ καιρό πριν.
Γιάννης Σιδηρόυπουλος
isidister@gmail.com