Η ανανέωση της θητείας του Μουφτή Ξάνθης πυροδότησε πανελλαδικά, για πολλοστή φορά, τη συζήτηση για την ανάγκη να εκσυγχρονιστεί ο θεσμός του θρησκευτικού ηγέτη για τους έλληνες μουσουλμάνους.Η μέχρι σήμερα πραγματικότητα που χαρακτηρίζεται από την ισχύ της «σαρία» στη Θράκη και το παράδειγμα της Ξάνθης, όπου η εφαρμογή της εκτός από προσβολή στον ευρωπαϊκό –νομικό και γενικότερο- πολιτισμό, μαρτυρά και την ανεπάρκεια του προσώπου που καλείται να επωμιστεί καθήκοντα ιεροδίκη, δείχνει το μέγεθος του προβλήματος
Σε συζητήσεις με μουσουλμάνους και χριστιανούς νομικούς, η καθολική και απόλυτη άποψη που διατυπώνεται είναι ότι το καθεστώς είναι αναχρονιστικό, ξεπερασμένο, αντίθετο στο ελληνικό σύνταγμα και το ευρωπαϊκό κεκτημένο και , συχνά, εξευτελιστικό για νομικούς αλλά και εμπλεκόμενους σε υποθέσεις ιεροδικίας, κυρίως γυναίκες. Αυτό που οι πάντες προσθέτουν όμως – ακόμη και οι μουσουλμάνοι νομικοί που κάποιοι θα χαρακτήριζαν ως φορείς της «σκληρής» γραμμής – είναι πως αν η προσωπικότητα του Μουφτή Ξάνθης είχε στοιχειώδη επάρκεια και σύνεση που απορρέει από την ευθύνη του ως δικαστή, το καθεστώς θα ήταν υποφερτό όλη αυτή την περίοδο που πέρασε.
Ο γράφων έχει κατ’ επανάληψη καταθέσει τη γνώμη του για τον τρόπο άσκησης των καθηκόντων του συγκεκριμένου προσώπου με πολλές αφορμές και σε πολλά βήματα και θα ήταν βαρετό να επαναληφθούμε. Όμως αυτό που κυρίως εντοπίζεται ως παθογένεια και στρέβλωση στη συζήτηση για το θέμα είναι το πολιτικό φορτίο που αποδίδουν πολλοί στη θέση του Μουφτή προκειμένου να χαρακτηρίσουν τη διαιώνιση του αναχρονιστικού καθεστώτος, ως θεσμό που πρέπει να βρίσκεται στο απυρόβλητο σαν «κάτι που προασπίζει τα εθνικά συμφέροντα».
Η ρητορική των «μυστικών κονδυλίων»
Οι γελοίες αυτές απόψεις που καθοδηγούνται, όπως όλοι γνωρίζουν, από τους κρατικούς και παρακρατικούς πράκτορες και πρακτορίσκους, διανομείς μυστικών κονδυλίων (αυτών που πολλοί «διαμορφωτές» εκλιπαρούν να πάρουν) , μπορούν να χαρακτηρίσουν μόνο όσους μας «πουλάνε» χρηματοδοτούμενο «πατριωτισμό» . Η πραγματική ανάγκη της κοινωνίας, όσο και αν κάποιοι έχουν συνδέσει την οικονομική τους ευμάρεια με την οπισθοδρόμησή της, είναι ο εκσυγχρονισμός του καθεστώτος , η πλήρης απαλλαγή από τη «σαρία» και η αλλαγή του τρόπου ανάδειξης των θρησκευτικών ηγετών, αφού θα έχουν απογυμνωθεί από οποιαδήποτε δικαστική δικαιοδοσία.
Η ντροπή αυτή που χαρακτηρίζει τη Θράκη και αποτελεί διάκριση σε βάρος του μουσουλμανικού πληθυσμού (με το πρόσχημα ότι προστατεύει τη μειονότητα) ήρθε η ώρα να μας αποχαιρετήσει μαζί με τα φαιδρά πρόσωπα που υπηρέτησαν και υποστήριξαν με το αζημίωτο τον αναχρονισμό και την –ουσιαστικά- καταπίεση ενός μέρους του πληθυσμού. Και επιτέλους ήρθε η ώρα η κοινωνία να προχωρήσει μπροστά, να αποτινάξει τα σύνδρομα που της κληροδότησαν οι «πληρωμένοι» πατριώτες, να αντιληφθεί ότι η πραγματική επίλυση των μειονοτικών προβλημάτων και η ακύρωση της –αντίστοιχα- χρηματοδοτούμενης τουρκικής προπαγάνδας είναι η μόνιμη και διαρκής προσπάθεια για πραγματική και όχι «ονομαστική» ισονομία στη Θράκη.
Η ελπίδα όλων των σκεπτόμενων είναι η ανανέωση της θητείας του Μουφτή να είναι απλώς αναγκαία κίνηση σε μια μεταβατική εποχή και πολύ σύντομα το πρόσωπο και το απαρχαιωμένο καθεστώς που εκπροσωπεί να μας αποχαιρετήσουν, συνεπεία μεταρρυθμίσεων, που είναι προφανές ότι προετοιμάζονται.
Γιάννης Σιδηρόπουλος
isidister@gmail.com
Υ.Γ. (Για την άκομψη κίνηση της Μητρόπολης.)
Συχνά η Μητρόπολη της Ξάνθης έχει εμπλακεί στο παρελθόν σε υποθέσεις πολιτιστικές, επιχειρώντας να εκφράσει το θρησκευτικό συναίσθημα και να αναδείξει το ποιμαντορικό της ρόλο. Συχνά επίσης αυτές οι κινήσεις ήταν άκομψες γιατί δεν έγινε, ίσως, αντιληπτή η στάση της κοινωνίας, πιστών και μη. Η πρόσφατη ανακοίνωση εναντίον της παράστασης «Κορίτσια με τα μαύρα» κινήθηκε σε αυτό το κλίμα και δεν θα μπορούσε παρά να χαρακτηριστεί άστοχη. Η κριτική αλλά και η σάτιρα εναντίον όλων των θεσμών ποτέ δεν άφησε έξω την Εκκλησία και τις Μονές, οπουδήποτε στη γη. Άλλωστε οι εποχές με τα βιβλία στην πυρά και τους αφορισμούς μεγάλων πνευματικών ανθρώπων αποτελούν μέχρι και σήμερα μελανό σημείο στην ιστορία των Εκκλησιών και δη της Ελλαδικής.
Άρα και η πρόσφατη κίνηση, όπως στο παρελθόν άλλη εναντίον του Χάρι Πότερ (!) και άλλων ζητημάτων θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί για να μην περιθωριοποιήσει τη Μητρόπολη από την τοπική κοινωνία και να μην πλήξει το κύρος της. Πολύ περισσότερο, όταν μια παράσταση δεν θίγει το θρησκευτικό συναίσθημα (και αυτό υπό προϋποθέσεις ίσως είναι ανεκτό) αλλά κριτικάρει θεσμούς και πρόσωπα της εκκλησίας, που στο πρόσφατο και απώτερο παρελθόν, έδωσαν πολλές αφορμές ώστε να μην βρίσκονται στο απυρόβλητο. Το ζήτημα δεν τίθεται στη βάση της πίστης ή μη κάθε θεατή αλλά στη βάση της ανεξαρτησίας της τέχνης και της ελευθερίας των επιλογών.
Από διαφήμιση πάντως, προσέφερε αρκετή στην παράσταση.
