SIDIROPOULOS-EDITORIALΤο γνωστό γνωμικό «Ποτέ δεν είναι αργά» μάλλον δεν έχει εφαρμογή στην περίπτωση των προτάσεων του εμπορικού Συλλόγου. Γιατί σήμερα, μόλις το έργο της ενοποίησης των πλατειών έχει τελειώσει είναι απίστευτο ότι ο Εμπορικός Σύλλογος προτείνει αυτό που αρνήθηκε πεισματικά για δεκαετίες, δηλαδή την πεζοδρόμηση της 28ης Οκτωβρίου.

Ενδεχομένως κάποιος να μπορούσε να εκλάβει αυτές τις προτάσεις ως ειρωνεία. ενώ παράλληλα το αίτημα να επιστρέψουν τα οχήματα σε όλους σχεδόν τους δρόμους που πεζοδρομήθηκαν πρόσφατα, είναι επίσης προκλητικό και μάλλον προσεγγίζει αντιλήψεις του περασμένου αιώνα και όχι σημερινές.

Λογικές περασμένων δεκαετιών

Στα χρόνια που ζούμε ένα έργο που απομακρύνει αυτοκίνητα από το κέντρο προς όφελος των πεζών (με τις όποιες μικρές η μεγάλες ατέλειες) μπορεί να τροποποιηθεί μόνο προς την κατεύθυνση να φύγουν περισσότερα αυτοκίνητα από το κέντρο και όχι να επιστρέψουν. Και μάλιστα, μόλις έχουν δαπανηθεί εκατομμύρια ευρώ των δημοτών για την κατασκευή του έργου, δεν υπάρχει κανείς πολίτης πρόθυμος να υποστηρίξει τα προκλητικά – ίσως- αιτήματα μιας μικρής μερίδας που κινείται με βάση το στενό οικονομικό συμφέρον και όχι την ποιότητα ζωής του πολίτη.

Χρόνια ολόκληρα με βρίσκει αντίθετο η νοοτροπία των εμπόρων της Ξάνθης –τουλάχιστον όπως εκφράζεται- που θέλει όλη την πόλη στην υπηρεσία τους προκειμένου να τους εξασφαλίζει το μέγιστο κέρδος με την μικρότερη δυνατή εργασία και προσπάθεια, (πάντα με το ΙΧ μπροστά στο μαγαζί), ελάχιστες παροχές στους πελάτες, τεράστια περιθώρια κέρδους. Επιζητεί , γενικότερα, ένα κλειστό καθεστώς προστατευτισμού όπου θα αναπτύσσει χωρίς κόπο, άνετη και  κερδοφόρα οικονομική δραστηριότητα, χωρίς επενδύσεις και χωρίς προσαρμογή στις σύγχρονες απαιτήσεις.

Ως ένα βαθμό αυτό συνέβη τις περασμένες δεκαετίες και μάλλον για τους εμπόρους της Ξάνθης θεωρείται κεκτημένο. Όμως οι λογικές αυτές είναι αναχρονιστικές και η κρίση στο εμπόριο της Ξάνθης δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της οικονομική δυστοκίας αλλά και απόρροια της συμπεριφοράς τους. Γιατί ακόμη και σήμερα όσοι κινούνται με διαφορετικούς όρους, καταγράφουν επιτυχίες.

Κάποτε τους εκλιπαρούσαν για πεζοδρόμηση της 28ης

Όλοι οι εμπλεκόμενοι γνωρίζουν ότι το έργο της ενοποίησης ξεκίνησε ως σκέψη τη δεκαετία του ’90 με ένα κεντρικό σχεδιασμό που δεν ήταν άλλος από την πεζοδρόμηση της 28ης Οκτωβρίου. Ήταν τόσο σφοδρές οι αντιδράσεις των εμπόρων τότε που ο αείμνηστος Φ. Αμοιρίδης άλλαξε ρότα και απέφυγε να εμφανίσει κάτι τέτοιο στο πρώτο σχέδιο της ενοποίησης που παρουσίασε το 1998 προχωρώντας σε λιγότερο συγκρουσιακές επιλογές. Ενδεχομένως στην άκρη του μυαλού του είχε να επαναφέρει το σχέδιο αφού φρόντιζε να ωριμάσουν οι συνθήκες, αλλά δεν πρόλαβε.

Δεν υπήρχαν νοήμονες σε αυτή την πόλη που να μην θεωρούσαν δεδομένο εδώ και δεκαετίες ότι η πεζοδρόμηση του κεντρικότερου δρόμου αποτελούσε το μέλλον της πόλης. Εκτός από τους εμπόρους που είχαν πάντοτε μια στενόμυαλη προσέγγιση. Δυστυχώς οι αντιδράσεις τους εκφόβισαν τη δημοτική αρχή, μετέπειτα, και το έργο έφτασε στην υλοποίησή του με αυτή τη μορφή. Και αφού όλη η πόλη σύρθηκε στις επιλογές τους και έχασε μια τεράστια ευκαιρία, μόλις δαπανήθηκαν εκατομμύρια για να γίνει η ενοποίηση, οι έμποροι θυμήθηκαν ότι θέλουν πεζοδρόμηση της 28ης Οκτωβρίου! Αυτό, μάλλον αποτελεί πρόκληση.

Ξύπνησαν αργά οι έμποροι της πόλης. Τους ξεπέρασε η εποχή

Συνεχίζουν να παρακολουθούν τις εξελίξεις από τη στενή συμφεροντολογική οπτική τους, και η νέα άποψη του εμπορικού κόσμου –παρότι καθυστερημένα αποδέχτηκε την πεζοδρόμηση της 28ης– συνεχίζει να κινητοποιείται από λανθασμένη λογική. Οι ευθύνες όμως βαρύνουν, σε μικρότερο βαθμό, και τη δημοτική αρχή γιατί ίσως θα έπρεπε να αναλάβει το πολιτικό κόστος και να κάνει το έργο όπως υπαγόρευε η κοινή λογική και θα δικαιωνόταν στο μέλλον. Άλλωστε στήριξε, τελικά,  την επιλογή της για την ενοποίηση ακόμη και κόντρα στους κακομαθημένους οδηγούς που θέλουν αυτοκίνητο παντού και πάντα. Σε αυτή την επιλογή θα είχε αρκετούς συμπαραστάτες, όπως η ΟΕΒΕΞ αλλά και το μεγαλύτερο μέρος των σκεπτόμενων πολιτών.

Η εποχή που η πόλη θα σύρεται πίσω από τα μικροσυμφέροντα της κάθε επαγγελματικής ομάδας έχει παρέλθει. Δυστυχώς οι έμποροι είχαν την ευκαιρία μπροστά τους αλλά δεν την άρπαξαν. Η πόλη δεν είναι φέουδο κανενός για να της αλλάζει τα φώτα ανάλογα με τις επιχειρηματικές βλέψεις του κάθε εποχή. Και η ανερυθρίαστη δημοσιοποίηση της νέας πρότασης προφανώς σημαίνει ότι «μας δουλεύουν κανονικά»