Οι αντιδράσεις που προκάλεσε το προηγούμενο άρθρο μας για τα διαδικτυακά μέσα και την κρατική διαφήμιση προήλθαν ακόμη και από φίλους των εφημερίδων και ο διάλογος που αναπτύχθηκε, μπορεί να θεωρηθεί γόνιμος αλλά για το λόγο αυτό θα πρέπει να αποσαφηνιστούν κάποια σημεία. (ως τελευταίο επεισόδιο στη σειρά των άρθρων που ίσως δεν αφορούν όλο τον κόσμο)
Κάποιος μπορεί να βλέπει τα διαδικτυακά μέσα ως απειλή που μπορεί να μειώσει την πίτα του από την κρατική διαφήμιση. Κάποιος άλλος, βέβαια, ως ευκαιρία να «πάρει» κάτι ακόμη από την ίδια πηγή ή ως αρπαχτή σε συγκεκριμένες περιόδους όπως αυτή που διανύουμε. Πρακτικά και οι δύο απόψεις βρίσκονται σε λάθος κατεύθυνση.
Σε ότι αφορά στις οικονομικές σχέσεις των μέσων με το κράτος, η άποψή μας – για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για πολλοστή φορά – είναι ότι πρέπει να διακοπούν απολύτως, αύριο κιόλας. Ο Τύπος δεν μπορεί να είναι κρατικοδίαιτος γιατί χάνει την αποστολή του. Όσοι όμως βολεύονται με το σύστημα αυτό και θεωρούν ότι έχουν υψηλότερο κόστος από άλλους και άρα θα πρέπει να τους συντηρεί το κράτος (υπάρχουν βέβαια και άλλοι με ακόμη μεγαλύτερο κόστος αλλά…) θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η «αναλογικότητα» αυτή αποτελεί επιχείρημα όσων απαξιώνουν πλήρως την αποστολή τους. Με την ίδια λογική δηλαδή τα μεγάλα συγκροτήματα έχουν το δικαίωμα να επενδύσουν (αφού αυτό είναι κριτήριο) και να συντρίψουν όλα τα επαρχιακά μέσα με το κράτος στο πλευρό τους.
Ουσιαστικά, αν κάποιοι θέλουν να απολαμβάνουν μια ενίσχυση επιδοματικού χαρακτήρα από το κράτος είναι αυτοί που επιθυμούν την ισοπέδωση μεταξύ των Μέσων, επιθυμούν να ανήκουν σε μια ιδιότυπη ελίτ χωρίς να παίζει κανένα ρόλο αν το μέσο τους διαβάζεται, ακούγεται, βλέπεται. Αυτή ακριβώς η απαξίωση επιχειρείται από κάποιους στο διαδίκτυο, όπως έχει επιβληθεί στα συμβατικά μέσα όπου η κατεξοχήν αποστολή τους που είναι η ενημέρωση του κοινού, θεωρείται δευτερευούσης σημασίας.
Άλλωστε στις εκλογές αυτές διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν αρκετοί αδαείς και φιλόδοξοι, άσχετοι κατά τα άλλα, που μπορούν να πέσουν θύματα της μανίας τους για προβολή. Όπως είχαμε προβλέψει από αυτή τη στήλη ο «κάθε πικραμένος» προσπαθεί παρασιτικά να πείσει πως διαθέτει «κάτι» στο ίντερνετ και να κερδίσει ό,τι μπορέσει. Δεν είναι άμοιροι ευθυνών όσοι – άσχετοι από το διαδίκτυο- ενδίδουν σε επιτήδειους που τους παίρνουν χρήματα, υποσχόμενοι προεκλογική ή άλλους είδους προβολή. Για το οικονομικό σκέλος και τις συναλλαγές του καθενός, πρόβλημά τους αν θέλουν να εξαπατούν και να εξαπατούνται . Το ζητούμενο όμως είναι ότι κάποιοι προσπαθούν να απαξιώσουν διαδικτυακά ΜΜΕ με λογικές συμψηφισμού και ισοπέδωσης, εκμεταλλευόμενοι την νομοθετική αναρχία και την αμάθεια αρκετών. Μέσο ενημέρωσης λοιπόν, είναι αυτό που διαβάζεται από το κοινό και αυτή είναι η αποστολή του. Και αυτή είναι μια διαφορά φιλοσοφίας που κατατάσσει αρκετούς από τους ανθρώπους των Μ.Μ.Ε σε δύο διαφορετικούς κόσμους. Αυτόν της δημοσιογραφίας και τον άλλο του παραγοντισμού και αυτή είναι μια πικρή αλήθεια.
Άποψή μας είναι ότι το κυρίαρχο στοιχείο της ενημέρωσης δεν μπορεί παρά να είναι ο δημοσιογράφος και η ικανότητά του να «γράφει», να τα «λέει» για να ενημερώσει το κοινό, ως μόνη αποστολή Τη λέξη «ταλέντο» μήπως τη θυμάται κανείς ή ποινικοποιήθηκε στο βασίλειο της μετριότητας?
ΥΓ
Το ζήτημα της πρόσφατης καταδίκης δημοσιογράφου μετά από μήνυση πρώην πολιτικού δεν θα μπορούσε να μείνει ασχολίαστο. Όσοι νομίζουν ότι μπορούν να φιμώσουν τον Τύπο, εκμεταλλευόμενοι το ανεπαρκές νομικό πλαίσιο και να επιβάλλουν τις απόψεις τους ή να αποφύγουν την κριτική με πρακτικές εκφοβισμού μάλλον ανήκουν σε άλλη εποχή. Όποιος δεν επιθυμεί την κριτική κάθεται στο σπίτι του και δεν ασχολείται με τα κοινά γιατί όταν οι επιλογές μας έχουν δημόσιο χαρακτήρα κρίνονται αλλά δεν είναι δυνατό να ποινικοποιούνται.
Η λογική αυτή, που ακολουθείται ίσως και συστηματικά, είναι χρεοκοπημένη και δεν συνιστά πολιτική λειτουργία αλλά μάλλον κάτι διαφορετικό. Και η εμμονή μπορεί να θεωρηθεί από κάποιους ως προσπάθεια απόκρυψης της ουσιώδους πολιτικής ανεπάρκειας. Πολύ περισσότερο όταν η κοινή γνώμη, βασιζόμενη σε αυτού του είδους τις λογικές, διαγράφει την πολιτική παρουσία κάποιων σαν να μην υπήρξαν ποτέ εκπρόσωποί του. Και αυτή η λήθη είναι η σκληρή αλλά σοφή απάντηση σε όσους «πέρασαν και δεν ακούμπησαν».
Γιάννης Σιδηρόπουλος
isidister@gmail.com